باب
«باب» در فارسي به معناي پدر، سزاوار، ملايم، متعارف و حاجب است. اين واژه در عربي به معناي «در» (محل ورود و خروج) به کار مي رود. راغب مي گويد: محل دخول و ورود به چيزي را باب مي خوانند؛ مانند «باب المدينة» يا «باب البيت».
از ائمه عليهم السلام به عنوان «بابُ اللّه» ياد شده است [۱] ؛ بدين معنا که هر کس اراده لقاي خداوند را دارد، تنها…
«باب» در فارسي به معناي پدر، سزاوار، ملايم، متعارف و حاجب است. اين واژه در عربي به معناي «در» (محل ورود و خروج) به کار مي رود. راغب مي گويد: محل دخول و ورود به چيزي را باب مي خوانند؛ مانند «باب المدينة» يا «باب البيت».
از ائمه عليهم السلام به عنوان «بابُ اللّه» ياد شده است [1] ؛ بدين معنا که هر کس اراده لقاي خداوند را دارد، تنها راه رسيدن به آن، ايشان هستند. در دعاي ندبه مي خوانيم! «أيْنَ بَابُ اللَّهِ الَّذِي مِنْهُ يُؤتي؟» [2] بنابراين «باب»؛ يعني، چيزي که مي توان به وسيله آن به چيز ديگر رسيد. حديث «اَنَا مَدِينَةُ العِلْمِ وَ عَليٌّ بابُها» [3] بدان معنا است که به وسيله حضرت علي عليه السلام مي توان به شهر علم دست يافت.
«باب» در اصطلاح کسي است که به معصومان عليهم السلام بسيار نزديک است و در همه کارها يا کاري خاصّ نماينده مخصوص آنان شمرده مي شود.
بر اين اساس مي توان وکيل يا نماينده شخص را «باب» ناميد. در گذشته تمام وکلا و سفيران ائمه عليهم السلام را «باب» مي خواندند. به تدريج اين واژه با سوء استفاده مدعيان دروغين «بابيّت» روبه رو شد و بار ارزشي اش را از دست داد. باب در روايات متعدد بر معصومان عليهم السلام اطلاق گرديده است؛ مانند «بابُ الحَوائج» [4] «بابُ حِطَة» [5] «بابُ مَدينَةِ عِلْمِ النَّبيّ صلي الله عليه وآله»، «بابُ الحِکْمَةِ» [6] و «بابُ اللَّه». افزون بر اين چنان که ابن شهر آشوب مي نويسد:
جمعي از اصحاب ائمه عليهم السلام باب آن بزرگواران بوده اند؛ مانند رشيد هجري (باب سيد الشهداءعليه السلام)، يحيي بن ام الطويل مطعمي (باب حضرت سجّادعليه السلام)، جابربن يزيد جعفي (باب امام باقرعليه السلام)، محمدبن سنان (باب امام صادق عليه السلام)، علامه مجلسي رحمه الله نيز «باب الائمة» شناخته شده است.
ادعاهاي نادرست کساني چون سيدعلي محمد باب، اين واژه را از جايگاه واقعي اش دور و متروک ساخت؛ به گونه اي که امروزه کمتر به کار مي رود و اغلب براي اشاره به کساني است که به دروغ خود را نماينده معصومان معرفي مي کنند.
پاورقي
[1] الکافي، ج 1، ص 145، ح 7؛ و ر.ک: من لايحضره الفقيه، ج 2، ص 589؛ التهذيب، ح 6، ص 27.
[2] الاقبال، ص 297.
[3] وسائل الشيعة، ج 27، ص 34، ح 33146؛ عيون اخبار الرضاعليه السلام، ج 2، ص66.
[4] ر.ک: المناقب، ج 4، ص 323؛ بحارالانوار، ج 48، ص 6.
[5] الخصال، ج 2، ص 626؛ الأمالي طوسي، ص 525؛ الاقبال، ص 610.
[6] ر.ک: بحارالانوار، ج 17، ص 253.
از ائمه عليهم السلام به عنوان «بابُ اللّه» ياد شده است [1] ؛ بدين معنا که هر کس اراده لقاي خداوند را دارد، تنها راه رسيدن به آن، ايشان هستند. در دعاي ندبه مي خوانيم! «أيْنَ بَابُ اللَّهِ الَّذِي مِنْهُ يُؤتي؟» [2] بنابراين «باب»؛ يعني، چيزي که مي توان به وسيله آن به چيز ديگر رسيد. حديث «اَنَا مَدِينَةُ العِلْمِ وَ عَليٌّ بابُها» [3] بدان معنا است که به وسيله حضرت علي عليه السلام مي توان به شهر علم دست يافت.
«باب» در اصطلاح کسي است که به معصومان عليهم السلام بسيار نزديک است و در همه کارها يا کاري خاصّ نماينده مخصوص آنان شمرده مي شود.
بر اين اساس مي توان وکيل يا نماينده شخص را «باب» ناميد. در گذشته تمام وکلا و سفيران ائمه عليهم السلام را «باب» مي خواندند. به تدريج اين واژه با سوء استفاده مدعيان دروغين «بابيّت» روبه رو شد و بار ارزشي اش را از دست داد. باب در روايات متعدد بر معصومان عليهم السلام اطلاق گرديده است؛ مانند «بابُ الحَوائج» [4] «بابُ حِطَة» [5] «بابُ مَدينَةِ عِلْمِ النَّبيّ صلي الله عليه وآله»، «بابُ الحِکْمَةِ» [6] و «بابُ اللَّه». افزون بر اين چنان که ابن شهر آشوب مي نويسد:
جمعي از اصحاب ائمه عليهم السلام باب آن بزرگواران بوده اند؛ مانند رشيد هجري (باب سيد الشهداءعليه السلام)، يحيي بن ام الطويل مطعمي (باب حضرت سجّادعليه السلام)، جابربن يزيد جعفي (باب امام باقرعليه السلام)، محمدبن سنان (باب امام صادق عليه السلام)، علامه مجلسي رحمه الله نيز «باب الائمة» شناخته شده است.
ادعاهاي نادرست کساني چون سيدعلي محمد باب، اين واژه را از جايگاه واقعي اش دور و متروک ساخت؛ به گونه اي که امروزه کمتر به کار مي رود و اغلب براي اشاره به کساني است که به دروغ خود را نماينده معصومان معرفي مي کنند.
پاورقي
[1] الکافي، ج 1، ص 145، ح 7؛ و ر.ک: من لايحضره الفقيه، ج 2، ص 589؛ التهذيب، ح 6، ص 27.
[2] الاقبال، ص 297.
[3] وسائل الشيعة، ج 27، ص 34، ح 33146؛ عيون اخبار الرضاعليه السلام، ج 2، ص66.
[4] ر.ک: المناقب، ج 4، ص 323؛ بحارالانوار، ج 48، ص 6.
[5] الخصال، ج 2، ص 626؛ الأمالي طوسي، ص 525؛ الاقبال، ص 610.
[6] ر.ک: بحارالانوار، ج 17، ص 253.
تاریخ و ساعت انتشار :
۲۲:۱۹:۴۸ ~~~ ۱۳۹۹/۱۱/۰۸
۲۲:۱۹:۴۸ ~~~ ۱۳۹۹/۱۱/۰۸
دسته بندی :
مهدی و واژگان
مهدی و واژگان
با مهدی
