انتظار
«انتظار» در فرهنگ متعالي اسلام - بويژه در مذهب گران سنگ تشيّع - از جايگاه ويژه اي برخوردار است و در مباحث مهدويّت درخشندگي خاصي دارد.
مجموعه رواياتي که سخن از انتظار گفته اند، به دو دسته کلي تقسيم مي شود: دسته نخست رواياتي است که به انتظار فرج و گشايش به صورت عام و کلي اشاره کرده است. اگرچه مصداق کامل و تام آن «فرج عمومي» در سطح جهان…
«انتظار» در فرهنگ متعالي اسلام - بويژه در مذهب گران سنگ تشيّع - از جايگاه ويژه اي برخوردار است و در مباحث مهدويّت درخشندگي خاصي دارد.
مجموعه رواياتي که سخن از انتظار گفته اند، به دو دسته کلي تقسيم مي شود: دسته نخست رواياتي است که به انتظار فرج و گشايش به صورت عام و کلي اشاره کرده است. اگرچه مصداق کامل و تام آن «فرج عمومي» در سطح جهان با ظهور حضرت مهدي عليه السلام نيز هست؛ ولي هر گشايشي را نيز شامل مي گردد.
دسته دوم، رواياتي است که در خصوص فرج قائم آل محمدعليهم السلام و ظهور آخرين مصلح جهاني و موعود است.
يک . در دسته نخست با تعبيرهاي متفاوتي مواجه مي شويم:
- گاهي از آن به عنوان عبادت ياد شده است: رسول گرامي اسلام صلي الله عليه وآله فرمود: «اِنتِظارُ الفَرَجِ عِبَادَةٌ» [1] .
- گاهي از آن به عنوان برترين عبادات ياد شده است: همان حضرت فرمود: «اَفضَلُ العِبادَةِ اِنتِظارُ الفَرَجِ». [2] .
- گاهي پا از همه آنچه گفته شد، فراتر نهاده مي شود و از آن به عنوان برترين کارهاي امت پيامبر خاتم صلي الله عليه وآله ياد مي شود: «اَفْضَلُ اَعْمالِ اُمَّتِي اِنتظارُ الفَرَجِ مِنَ اللَّهِ عَزَّوَجَلَّ». [3] .
- گاهي هم به آثار وضعي انتظار اشاره شده، خودِ انتظار فرج نوعي فرج و گشايش معرفي گشته است. در اين باره امام سجّادعليه السلام فرمود: «اِنتِظارُ الفَرَجِ مِنْ اَعظَمِ الفَرَجِ». [4] .
- بالاخره رسول گرامي اسلام صلي الله عليه وآله آن را برترين جهاد امت اسلام دانسته است فرمود: «اَفْضَلُ جِهادِ اُمَّتي اِنْتِظارُ الفَرَجِ». [5] .
دو . در دسته دوم نيز با مضامين فراواني مواجه هستيم که برخي از آنها از اين قرار است:
- امام صادق عليه السلام فرمود: «عَلَيْکُمْ بِالتَّسْليمِ وَالرَّدِّ اِلينا وَاِنْتظارِ اَمْرِنا وَامْرِکُمْ وَفَرَجِنا وَفَرَجِکُم» [6] ؛ «بر شما باد به تسليم و رد امور به ما و انتظار امر ما و امر خودتان و فرج ما و فرج شما».
- امام باقرعليه السلام نيز - آن گاه که دين مرضي خداوند را تعريف مي کند - پس از شمردن اموري مي فرمايد: «وَالتَّسْلِيمُ لِاَمْرِنا وَالوَرَعُ وَالتَّواضُعُ وَاِنتِظارُ قائِمِنا...». [7] .
اين تعبيرات همگي حاکي از اين است که انتظار فرج - چه به معناي عام آن و چه به معناي خاصّ - در فرهنگ دين مقدس اسلام جايگاه والايي دارد.
پاورقي
[1] کشف الغمة، ج 2، ص 101؛ الأمالي طوسي، ص 405.
[2] کمال الدين و تمام النعمة، ج 1، ص 287. همچنين ر.ک: سنن الترمذي، ج 5، ص 565.
[3] عيون اخبارالرضاصلي الله عليه وآله، ج 2، ص 36؛ کمال الدين و تمام النعمة، ج 2، ص 644.
[4] الاحتجاج، ج 2، ص 317؛ کمال الدين، ج 1، ص 319.
[5] تحف العقول، ص 37.
[6] رجال کشي، ص 138.
[7] الکافي، ج 2، ص 23، ح 13.
مجموعه رواياتي که سخن از انتظار گفته اند، به دو دسته کلي تقسيم مي شود: دسته نخست رواياتي است که به انتظار فرج و گشايش به صورت عام و کلي اشاره کرده است. اگرچه مصداق کامل و تام آن «فرج عمومي» در سطح جهان با ظهور حضرت مهدي عليه السلام نيز هست؛ ولي هر گشايشي را نيز شامل مي گردد.
دسته دوم، رواياتي است که در خصوص فرج قائم آل محمدعليهم السلام و ظهور آخرين مصلح جهاني و موعود است.
يک . در دسته نخست با تعبيرهاي متفاوتي مواجه مي شويم:
- گاهي از آن به عنوان عبادت ياد شده است: رسول گرامي اسلام صلي الله عليه وآله فرمود: «اِنتِظارُ الفَرَجِ عِبَادَةٌ» [1] .
- گاهي از آن به عنوان برترين عبادات ياد شده است: همان حضرت فرمود: «اَفضَلُ العِبادَةِ اِنتِظارُ الفَرَجِ». [2] .
- گاهي پا از همه آنچه گفته شد، فراتر نهاده مي شود و از آن به عنوان برترين کارهاي امت پيامبر خاتم صلي الله عليه وآله ياد مي شود: «اَفْضَلُ اَعْمالِ اُمَّتِي اِنتظارُ الفَرَجِ مِنَ اللَّهِ عَزَّوَجَلَّ». [3] .
- گاهي هم به آثار وضعي انتظار اشاره شده، خودِ انتظار فرج نوعي فرج و گشايش معرفي گشته است. در اين باره امام سجّادعليه السلام فرمود: «اِنتِظارُ الفَرَجِ مِنْ اَعظَمِ الفَرَجِ». [4] .
- بالاخره رسول گرامي اسلام صلي الله عليه وآله آن را برترين جهاد امت اسلام دانسته است فرمود: «اَفْضَلُ جِهادِ اُمَّتي اِنْتِظارُ الفَرَجِ». [5] .
دو . در دسته دوم نيز با مضامين فراواني مواجه هستيم که برخي از آنها از اين قرار است:
- امام صادق عليه السلام فرمود: «عَلَيْکُمْ بِالتَّسْليمِ وَالرَّدِّ اِلينا وَاِنْتظارِ اَمْرِنا وَامْرِکُمْ وَفَرَجِنا وَفَرَجِکُم» [6] ؛ «بر شما باد به تسليم و رد امور به ما و انتظار امر ما و امر خودتان و فرج ما و فرج شما».
- امام باقرعليه السلام نيز - آن گاه که دين مرضي خداوند را تعريف مي کند - پس از شمردن اموري مي فرمايد: «وَالتَّسْلِيمُ لِاَمْرِنا وَالوَرَعُ وَالتَّواضُعُ وَاِنتِظارُ قائِمِنا...». [7] .
اين تعبيرات همگي حاکي از اين است که انتظار فرج - چه به معناي عام آن و چه به معناي خاصّ - در فرهنگ دين مقدس اسلام جايگاه والايي دارد.
پاورقي
[1] کشف الغمة، ج 2، ص 101؛ الأمالي طوسي، ص 405.
[2] کمال الدين و تمام النعمة، ج 1، ص 287. همچنين ر.ک: سنن الترمذي، ج 5، ص 565.
[3] عيون اخبارالرضاصلي الله عليه وآله، ج 2، ص 36؛ کمال الدين و تمام النعمة، ج 2، ص 644.
[4] الاحتجاج، ج 2، ص 317؛ کمال الدين، ج 1، ص 319.
[5] تحف العقول، ص 37.
[6] رجال کشي، ص 138.
[7] الکافي، ج 2، ص 23، ح 13.
تاریخ و ساعت انتشار :
۲۲:۱۹:۴۸ ~~~ ۱۳۹۹/۱۱/۰۸
۲۲:۱۹:۴۸ ~~~ ۱۳۹۹/۱۱/۰۸
دسته بندی :
مهدی وانتظار
مهدی وانتظار
با مهدی
