0%
پنجشنبه ، ۰۹ فروردین ۱۴۰۳

پرتال تخصصی تبیان مهدویت

تبیان مهدویت ، بزرگترین پایگاه اینترنتی مهدویت

عربستان مرکز دگرگونی در آخرالزمان

عربستان مرکز  دگرگونی در آخرالزمان
پایتخت حکومت جهانی امام  زمان مهدی موعود (عج) مسجد کوفه خواهد بود امّا این امر باعث کاستن از رونق حج نخواهد شد. در منابع روایی درباره کراهت سکونت در شهر مکّه گفت وگو به میان آمده که علل متعددی برای آن می توان برشمرد، اما از همه مهم تر و قابل فهم تر برای مردم زمانی خواهد بود که طیّ الارض، طیّ الهواء و طیّ الماء یک اتفاق عادی خواهد…
پایتخت حکومت جهانی امام  زمان مهدی موعود (عج) مسجد کوفه خواهد بود امّا این امر باعث کاستن از رونق حج نخواهد شد. در منابع روایی درباره کراهت سکونت در شهر مکّه گفت وگو به میان آمده که علل متعددی برای آن می توان برشمرد، اما از همه مهم تر و قابل فهم تر برای مردم زمانی خواهد بود که طیّ الارض، طیّ الهواء و طیّ الماء یک اتفاق عادی خواهد شد و بسیاری از مردم جهان با استفاده از این توانایی ها می توانند مسافت های طولانی را طی کنند. از همین رو امام عصر(ع) قوانین خاصی را برای زوّار و حجّاج وضع می کنند که از آن جمله می توان به ممنوعیت خواندن نماز مستحبی در مسجد الحرام اشاره کرد تا بقیه بتوانند به اعمال واجب خود برسند.
اشاره:
شبه جزیره حجاز و کشور عربستان افتخار ظهور اسلام را قرن ها پیش یافت و از همین رو، در سال های متمادی پس از آن، همواره مورد توجه مسلمانان بوده است. سالانه در ایام حج مسمانان جهان، از هر رنگ و زبانی، چند روزی را کنار هم گرد آمده، به انجام مناسک حج می پردازند. با توجه به روایاتی که در دست داریم، در آستانه ظهور و پس از آن، این کشور به جهت اتفاقاتی که در آن رخ می دهد توجه بیشتری را به خویش معطوف خواهد ساخت و نقش قابل توجهی خواهد یافت. در این نوشتار به بررسی این موضوع می پردازیم.

1. پیش از ظهور

بخشی از تحولات و اتفاقاتی که در عربستان رخ می دهد، ناشی از حوادث اجتماعی و طبیعی داخلی است و بخشی متأثر از حملات و هجوم بیگانگان، به ویژه سفیانی است که مجموعاً شرایط ملتهب و کاملاً بی ثباتی را در عربستان به وجود می آورند و این دیار را مهیّای ظهور امام عصر حضرت مهدی (عج) می کنند.

1ـ 1. تحولات داخلی عربستان: روایات منابع شیعه و سنی در مورد طلیعه ظهور  امام زمان حضرت مهدی(عج) در حجاز، بر پیدایش خلأ سیاسی و کشمکش بین قبائل بر سر فرمانروایی همداستانند. این حادثه در پی مرگ پادشاه یا خلیفه ای رخ می دهد که با مردن او گشایش و توسعه در امور به وجود می آید. نام وی در برخی روایات، «عبدالله» ذکر شده است. بعضی از روایات مرگ او را در روز عرفه تعیین می کنند، که حوادثی پیاپی آن، در حجاز تا خروج سفیانی، ندای آسمانی، درخواست نیرو از سوریه از جانب حجاز و سرانجام ظهور حضرت مهدی(عج) به وقوع می پیوندد.1 از امیرالمؤمنین علی بن ابی طالب(ع) نقل شده است، که فرمود: «سه پرچم به مخالفت با یکدیگر برافراشته می شود؛ پرچمی در مغرب، پرچمی در عربستان و پرچمی در شام. فتنه و جنگ بین آنها یک سال طول می کشد»2 امام صادق(ع) در این زمینه می فرماید: «هرکس مرگ عبدالله را برای من تضمین کند، من ظهور قائم(عج) را برای او ضمانت می کنم»، سپس فرمود: «وقتی عبدالله درگذشت، مردم بعد از او با کسی برای حکومت توافق نمی کنند. و این اختلاف و درگیری به خواست خدا تا ظهور صاحب الامر حضرت مهدی (عج) ادامه می یابد و فرمانروایی های چند ساله پایان یافته و حکومت چند ماهه و چندین روزه فرا می رسد»، سؤال کردم: آیا این ماجرا به طول می انجامد؟ فرمود: «هرگز».3 نیز فرمود: «زمانی که مردم در سرزمین عرفات در حال وقوف می باشند، سواری بر شتری سبک سیر به آنجا وارد می شود و مرگ خلیفه را خبر می دهد؛ با مرگ او فرج آل محمد(ص) و گشایش کار تمام مردم فرا می رسد».4

روایاتی که درگیری بر سر تاج و تخت در حجاز را بعد از کشته شدن این فرمانروا توصیف می کند فراوان است. اینک نمونه هایی از آن را یادآور می شویم. حضرت رضا(ع) فرمود: «از جمله نشانه های فرج، حادثه ای است که بین حرم مکه و مدینه رخ می دهد»، پرسیدم: آن حادثه چیست؟ فرمود: «تعصّب قبیله ای بین دو حرم به وجود می آید و فلانی از خاندان فلان، پانزده رئیس قبیله را به قتل می رساند».5 احادیث شریف ما از آشوبی که در میان حاجیان طی مراسم حج رخ خواهد داد، خبر می دهند که در واقع دنباله اختلافات اهالی حجاز بر سر پادشاهی آن دیار است.

امام صادق(ع) فرمودند: «مردم با هم حج می کنند و وقوف در عرفاتشان را هم با همدیگر و بدون امام انجام می دهند. هنگامی که در منا هستند، فتنه سختی برمی خیزد و همه قبایل برهم می شورند. جمره عقبه از خون رنگین می شود. مردم وحشت زده گشته، به کعبه پناهنده می شوند».6



از این حدیث می توان فهمید که مردم در آن زمان چندان روابط صمیمانه ای با هم ندارند که بلافاصله پس از انجام مناسک حج یا حتی پیش از اتمام آنها طی انجام «رمی جمرات در منا» که بخشی از مناسک حج است، دسته دسته شده و شورش ها شکل می گیرد. حاجیان غارت می شوند، اموالشان به تاراج می رود و خودشان هم کشته می شوند و پرده های نوامیس مردم دریده می شود.

سهل بن حوشب از رسول مکرم اسلام حضرت محمد (ص) نقل کرده است که: «در ماه رمضان صدایی خواهد بود و در ماه شوال درگیری و در ذیقعده قبایل با هم به جنگ می پردازند و نشانه آن تاراج (در) حج است. جنگی در منا به پا می شود و کشتار زیادی طی آن رخ می دهد و چنان خونی به جریان می افتد که به جزیره (جمره) می رسد».7 عبدالله بن سنان هم از امام صادق(ع) روایت کرده است: «مردم چنان دچار مرگ و کشتار می شوند که به حرم پناه می برند پس (از آن) منادی راست گویی ندا در می دهد که برای چه جنگ و کشتار به پا کرده اید؟ سرور شما فلانی است».8

1ـ2. حمله اجانب و بیگانگان به عربستان: علاوه بر آشوب های داخلی، اتفاقی که تحولات عربستان را جدی تر می کند حمله بیگانگان است که در دو قالب سپاه خیر و شر به این کشور روانه می شوند. بخشی از سپاه سفیانی، پس از جنایاتی که از شام تا عراق انجام داده اند،9 به شبه جزیره عربستان و به خصوص شهر مدینه رو می کنند. در نسخه خطی «فتن» ابن حماد، از ابی قبیل نقل شده است که گفت: «سفیانی، سپاه خود را به مدینه، می فرستد و به آنها دستور می دهد، هر کس از بنی هاشم در آنجاست، حتی زنان باردار را بکشند! و این کشتار در برابر عملکرد شخصی هاشمی است که با یاران خود از مشرق خروج کرده است. سفیانی می گوید: تمام این بلاها و کشته شدن یاران من فقط از ناحیه بنی هاشم است. پس فرمان به کشتار آنان می دهد به طوری که دیگر کسی از آنها در مدینه شناخته نمی شود، آنان و حتی زنانشان سر به بیابان ها و کوه ها می گذراند و به سوی مکه می گریزند. چند روزی دست به کشتار آنها می زند سپس دست نگه می دارد و هر کس از آنان یافت شود وحشت زده است تا اینکه نهضت حضرت  مهدی(عج) در مکه آشکار شود و هر کس که به آنجا آمده گرد آن حضرت جمع می شود».10 هتّاکی سفیانی به مسجد النبی(ص) نیز کشیده می شود.11 امام صادق(ع) در جای دیگر فرمودند: «سفیانی لشکری را به مدینه گسیل می دارد که آنجا را خراب و قبر مطهر [حضرت رسول(ص)] را منهدم می کنند و استران و چهارپایان آنها در مسجدالنبی(ص) مدفوع خود را می ریزند».12

سپاه سفیانی به دنبال خبر ظهور امام عصر حضرت مهدی (عج) روانه مدینه شده بود و به دنبال ایشان می گشتند. در ادامه بیشتر به موضوع خواهیم پرداخت.

2. ظهور امام عصر حضرت مهدی (عج):

مهم ترین حادثه ای که در این ایام اتفاق می افتد ظهور امام عصر حضرت مهدی (عج) است.

2ـ 1. صیحه آسمانی و ظهور اصغر: پیش از این، در مقاله «از ظهور تا قیامت» به تفصیل درباره آغاز و زمان ظهور امام عصر حضرت مهدی (عج) سخن گفته ایم. در اینجا به اجمال یادآور می شویم که، ظهور امام زمان حضرت مهدی (عج) با صیحه آسمانی جناب جبرئیل، فرشته آسمانی در بامدادان بیست و سوم ماه مبارک آغاز شده و عده ای محدود از یاران و اطرافیان حضرت از این موضوع با خبر می شوند و نام و یاد ایشان بر زبان ها جاری شده، مردم از این موضوع با هم به گفت و گو می پردازند. درباره مکان و مسکن امام عصر(عج) در این روزها، روایات سخنی نگفته اند اما با توجه به آنکه پس از اطلاع سفیانی از اینکه ایشان در مدینه هستند و به این شهر حمله ور می شوند، می توان گفت: این روزها امام(عج) در مدینه اند و به برقراری رابطه و مذاکره با اطرافیان و آشنایان می پردازند و پرده حجاب را از رخسار خویش و چشم دیگران برداشته اند.

به تصریح برخی از محققان، در شرایطی که به سر می بریم، پرونده کاملی از امام عصر(عج) نزد سیستم های اطلاعاتی جهان وجود دارد.13 با توجه به روایاتی که بیان کننده شباهت آن حضرت(عج) به رسول خدا(ص) هستند14و اوصافی که به زیبایی و دقت درباره این دو معصوم(ع) در روایات بیان شده است15 می توان تصویری دقیق از امام عصر(عج) را ترسیم نمود و به دنبال ایشان به جست وجو پرداخت.

2ـ 2. وهابیت و تشیع: نکته بسیار مهمی که پس از ظهور اصغر امام عصر حضرت مهدی (عج) از روایات می توان برداشت نمود، موضوع تقابل جهانی و گفتمانی تشیع و و هابیت است. محتوای صیحه آسمانی و جهانی جناب جبرئیل در بامدادان ظهور، به دفاع از امام عصر حضرت مهدی (عج) و تشیع و همچنین ندای ابلیس در شامگاه همان روز در دفاع از سفیانی و جریان مشابه وهابیت، می تواند این احتمال را به طور جدی به ذهن متبادر می کند که در آن هنگام جریان های مختلف فکری شرق و غرب جایگاه چندانی نزد مردم جهان نخواهند داشت و اذهان عمومی مردم به اسلام و دو گرایش غالب شیعی و وهابی معطوف خواهد بود.

ابوحمزه می گوید: از امام باقر(ع) پرسیدم: آیا شورش سفیانی از علایم حتمی ظهور است؟ حضرت فرمودند: «آری، ندا هم حتمی است... از حضرت پرسیدم: این ندا چگونه خواهد بود؟ فرمودند: «یک منادی اول روز ندا می دهد که حق با آل علی(ع) و شیعیان اوست و در انتهای روز شیطان ندا می دهد که حق با عثمان و شیعیان اوست و در این زمان یاوه گویان (باطل گرایان) دچار تردید می شوند».16

2ـ3. شهادت نفس زکیه اول و خروج امام از مدینه: از روایات چنین بر می آید که حکومت رو به زوال حجاز در تعقیب بنی هاشم و پیروانشان در حجاز و به ویژه در مدینه، دست به تلاش و کوشش می زند و جوانی را که به عنوان نفس زکیه می باشد تنها به جرم اینکه نامش «محمد بن حسن» است و حضرت مهدی(عج) نزد مردم به این نام مشهور است، می کشد یا بدین جهت که وی از مؤمنان شایسته ای است که با حضرت مهدی(ع) ارتباط دارد: «سپاه سفیانی، مردی را که نامش محمد و خواهرش فاطمه است، تنها به دلیل اینکه نام او محمد و نام پدرش حسن است به قتل می رساند»!

در چنین موقعیتی بحرانی، امام مهدی ـ روحی فداه ـ مانند حضرت موسی(ع) بیمناک و نگران از مدینه خارج می شود و طبق روایات رسیده، یکی از یارانش آن حضرت را همراهی می کند که نام او در روایتی «منصور» و در روایتی دیگر «منتصر» آمده است. روایتی نیز می گوید: «حضرت مهدی(ع) با میراث رسول الله، در حالی که شمشیر او را در دست و زره وی را بر تن و پرچم در دست دیگر و عمامه پیامبر را بر سر و ردای او را در بردارد، از مدینه خارج می گردد».17

2ـ4. ظهور اکبر و قیام

الف ـ ورود امام(ع) به مکه: امام(ع) پس از خروج از مدینه به مکه وارد می شوند. مفضل بن عمر در روایت طولانی، از امام صادق(ع) نقل کرده است که فرمود: «سوگند به خدا ای مفضل، گویا اکنون او ـ حضرت مهدی(ع) ـ را می بینیم که وارد مکه می شود، در حالی که عمامه ای زرد فام بر سر نهاده، کفش مخصوص پیامبر(ص) را پوشیده، چوبدستی او را در دست گرفته و چندین بزغاله لاغر را پیشاپیش خود می برد تا آنها را به خانه خدا می رساند، اما هیچ کس او را در آنجا نمی شناسد».18 سند این روایت ضعیف است، مگر اینکه بسیج شدن تجهیزات و عوامل دشمنان جهت جستجوی آن حضرت و در حالت اختفا و پنهانی به سربردن وی، که شباهت به غیبت صغرا و پنهانی آن دارد، بتواند دلالت این روایت و مانند آن را جبران کند.19 در جایی دیگر آمده: «وقتی بازار تجارت کساد، راه ها ناامن و فتنه ها زیاد شود، هفت تن از علمای مناطق مختلف که با هر یک از آنان بیش از سیصد و اندی نفر، دست بیعت داده اند، بدون قرار قبلی رهسپار مکه می شوند و در آنجا یکدیگر را ملاقات کرده، از هم می پرسند: انگیزه آمدن شما به مکه چیست؟ می گویند: به جست وجوی این مرد آمدیم که امید است این فتنه ها به دست با کفایت او آرام گیرد و خداوند قسطنطنیه را به دست او آزاد نماید، ما او را با نام خود و نام پدر و مادرش و ویژگی هایش می شناسیم. این هفت دانشمند بر سر این گفته با یکدیگر توافق می کنند و به جستجوی آن حضرت در مکه می پردازند. (او را دیده) از او می پرسند: آیا شما فلانی پسر فلان هستی؟ می گوید: «نه، بلکه من مردی از انصار هستم» تا آنکه از آنها جدا می شود. اوصاف او را برای اهل اطلاع برمی شمرند و می گویند: او همان دوست و محبوب شماست که در جستجویش هستید و اکنون رهسپار مدینه گشته است، در پی او به مدینه می روند ولی او به مکه باز می گردد، به دنبال او به مکه می آیند و او را در مکه می یابند و می پرسند: شما فلانی فرزند فلان هستی و مادر تو فلانی دختر فلان است و درباره شما این نشانه ها آمده است و شما را یک بار از دست دادیم، اکنون دست تان را بدهید تا با شما بیعت کنیم. می گوید: «من صاحب الأمر شما نیستم، من فلانی فرزند فلان انصاری هستم با ما بیایید تا شما را به دوست و محبوبتان راهنمایی کنم»، آنگاه از ایشان جدا می شود و آنها او را در مدینه می جویند ولی او بر عکس خواسته آنها به مکه رفته است. از این رو به مکه می آیند و حضرت را در کنار رکن می یابند و می گویند: گناه ما و خون های ما به گردن توست اگر دستت را ندهی که با تو بیعت کنیم، زیرا ارتش سفیانی در تعقیب ماست و مردی حرام زاده بر آنها فرمانروایی دارد، آنگاه حضرت بین رکن و مقام می نشیند و دست خود را جهت بیعت به آنان می دهد و با وی بیعت می کنند و خداوند محبت و عشق او را در دل مردم می افکند و با گروهی که شیران روز و زاهدان شب اند به حرکت خود ادامه می دهد».20

ب ـ شهادت نفس زکیه (دوم): طبق روایات و وضع اجتماعی و روند آن، هنگام ظهور حضرت مهدی(عج) نیروهای فعال و مؤثری بدین ترتیب در مکه وجود دارد:

1. حکومت حجاز؛ با وجود ضعفی که دارد نیروهای خود را جهت رویاروئی با ظهور احتمالی آن حضرت بسیج می کند، ظهوری که مسلمانان چشم انتظار آن از مکه هستند و فعالیت های خود را بدین جهت در موسم حج افزایش می دهند.

2. شبکه های امنیتی ابر قدرت ها؛ که در راستای تأیید و پشتیبانی از حکومت حجاز و نیروهای سفیانی فعالیت می کنند یا به صورت مستقل اوضاع حجاز، به ویژه مکه را مراقب اند.

3. نیروهای امنیتی سفیانی؛ که در تعقیب فراریان مدینه از چنگال حکومت وی می باشد و پیوسته اوضاع را جهت ورود لشکر سفیانی در موقعیت مناسب، زیر نظر داشته تا هرگونه قیام و نهضت امام مهدی(ع) را از ناحیه مکه، سرکوب نماید.

در برابر این تحرکات مخالف، ناگزیر یمنی ها در مکه و حجاز دارای نقش خواهند بود، به ویژه از آن رو که حکومت زمینه ساز آنها، چند ماه قبل از ظهور تأسیس می شود، همچنان که یاران ایرانی امام(ع) نیز در مکه حاضر می شوند، بلکه حضرت دارای یارانی از خود مردم حجاز و مکه و حتی بین نیروهای رژیم حجاز می باشد.

در چنین فضای موافق و مخالف، امام مهدی ـ ارواحناه فداه ـ برنامه نهضت خویش را از حرم شریف اعلان نموده، بر مکه استیلا پیدا می کند. البته طبیعی است که روایات، جزئیات این برنامه را مشروحاً بیان نمی کند، مگر آن مقدار که در پیروزی انقلاب مقدس، سودمند و مؤثر است یا لااقل ضرر و زیانی به بار نیاورد.

بارزترین حادثه ای که روایات آن را بیان می کند، این است که حضرت مهدی(عج) در 24 یا 23 ذیحجه یعنی پانزده شب پیش از ظهور خویش جوانی از یاران و خویشان را جهت ایراد بیانیه خود به سوی اهل مکه اعزام می دارد، اما طولی نمی کشد بعد از نماز در حالی که پیام حضرت مهدی(ع) یا فرازهایی از آن را برای مردم خوانده، دشمنان به او حمله ور شده و به طرز وحشیانه ای وی را در داخل مسجد الحرام بین رکن و مقام به قتل می رسانند و این شهادت فجیع در آسمان و زمین اثر می گذارد.

این واقعه حرکتی آزمایشی است که فایده های بسیاری را در بر دارد از جمله چهره درنده خوئی حکّام حجاز و نیروهای کافر حامی وی را برای مسلمانان آشکار می سازد و نیز این حادثه تلخ، زمینه را برای نهضت حضرت مهدی(عج) که بیش از دو هفته بعد از آن حادثه طول نخواهد کشید فراهم می سازد و در اثر این جنایت وحشیانه و شتاب زده، پشیمانی و ضعف بر تمام تشکیلات حکومتی آن سامان، سایه می افکند.

خبرهای مربوط به شهادت این جوان نیک سرشت در مکه، در منابع شیعه و سنی به طور متعدد و در منابع شیعه بیشتر است که نام او را غلام (نوجوان) و نفس زکیه نامیده است و برخی روایات نام وی را محمد بن حسن ذکر کرده.21 در روایتی مرفوع22 و طولانی که آن را ابوبصیر از امام صادق(ع) نقل کرده، آمده است که فرمود: «قائم به یاران خود می فرماید: ای دوستان من، اهل مکه مرا نمی خواهند ولی من برای اتمام حجت، نماینده خود را به سوی آنان می فرستم تا آن گونه که شایسته من است، حجت را بر آنها تمام کند... از این رو یکی از یاران خود را فرا خوانده، بدو می گوید به مکه برو و این پیغام را به مردم آن سامان برسان و بگو: ای مردم مکه من پیام آور فلانی به سوی شما هستم، که چنین می گوید: ما خاندان رحمت و کانون رسالت و خلافت الهی و از سلاله محمد(ص) و از تبار انبیا می باشیم. از آن زمان که پیامبر ما به ملکوت اعلا پیوست تا امروز در حقّ ما ظلم شد و بر ما ستم ها رفت و حقوق مسلم ما پایمال گردید اینک ما از شما یاری می خواهیم و شما ما را یاری نمایید. وقتی آن جوان این سخنان را ابلاغ می کند، بر او هجوم می آورند و او را بین رکن و مقام به شهادت می رسانند، او همان «نفس زکیه» است. چون این خبر به اطلاع امام می رسد به یاران خود می فرماید: نگفتم به شما که اهل مکه ما را نمی خواهند؟ یاران، حضرت را رها نمی کنند تا آنکه قیام می نماید و از کوه طوی با سیصد و سیزده نفر به تعداد رزمندگان جنگ بدر، فرود می آید تا آنکه وارد مسجدالحرام شده، در مقام ابراهیم چهار رکعت نماز می گزارد و آنگاه به حجرالاسود تکیه می دهد و پس از حمد و ستایش خدا و ذکر نام و یاد پیامبر و درود بر او، لب به سخن می گشاید، به گونه ای که کسی از مردم چنین سخن نگفته باشد».23

ج ـ سرآغاز قیام: با شهادت نفس زکیه و پیامی که او ابلاغ کرده بود، موضوع ظهور اهمیت و جایگاه بالاتری نسبت به قبل نزد مردم منطقه و جهان پیدا می کند. در پی آن، فراخوان گردهم آیی سیصد و سیزده یار اصلی و ممتاز امام عصر(ع) داده می شود. یونس بن ظبیان نقل می کند که امام صادق(ع) فرمودند: «شب جمعه، خداوند متعال مَلَکی را به آسمان دنیا می فرستد. وقتی که فجر طلوع کرد، آن ملک بر عرش خدا که بالای بیت المعمور قرار گرفته، می نشیند و برای هر کدام از پیامبر، حضرت علی، امام حسن و امام حسین(ع) یک منبر نورانی می گذارد و ایشان هم از آنها بالا می روند و ملائکه و پیامبران و مؤمنان هم در مقابل ایشان جمع می گردند و به دنبال آن درهای آسمان گشوده می شود و پس از زوال خورشید (هنگام ظهر) پیامبر(ص) می فرمایند: بار پروردگارا! این وعده ای است که در کتاب خویش دادی وگفتی: «خداوند به آن دسته از شما که ایمان آورده و عمل صالح انجام داده اند وعده داده است که آنها را همانند پیشینیان حاکمان زمین و دین مرضی خویش کند».24 پس از ایشان، ملائکه و پیامبران هم، چنان می گویند. آن چهار نور مقدس به سجده می افتند و رسول خدا(ص) می فرمایند: پروردگارا غضب نما که حریمت دریده شد و برگزیدگانت شهید و بندگان صالحت خوار گشتند. پس خداوند آنچه را که بخواهد می کند که آن روز معلوم است.25

د ـ اجتماع لایه اصلی یاران امام(عج): امام علی(ع)در این زمینه تعبیر جالبی دارند که به ما در درک چگونگی اجتماع یاران قائم(ع) یاری می کند. ایشان می فرمایند: «چون وقت آن برسد، آقای بزرگوار و پیشوای دین مستقر و پا برجا گردد. پس [یاران] نزد آن بزرگوار گرد آیند، چنان که پاره های ابر در فصل پاییز گرد آمده و به هم می پیوندند». 26

تشبیه جمع شدن یاران آن حضرت به جمع شدن ابرهای پاییزی، نشان از سرعت اجتماع و به هم پیوستن آنها دارد؛ چنان که در روایتی که در همین زمینه از امام باقر(ع) نقل شده، آمده است: «یاران قائم(ع) سیصد و سیزده مرد از فرزندان عجم (غیر عرب) هستند. گروهی از آنان به هنگام روز به وسیله ابر حرکت می کنند و با نام خود و نام پدر و خصوصیات نسبشان شناخته می شوند. گروهی دیگر از آنها در حالی که در بستر خود آرمیده اند، بدون قرار قبلی در مکه بر آن حضرت وارد می شوند».27

ه‍ ـ گونه شناسی یاران امام(ع) از حیث عرب و عجم: به تصریح روایات، اکثر یاران امام عصر(عج) عجم و غیر عرب هستند و یکی از مشکلات جدی امام(عج) در نبردها با اعراب خواهد بود تا جایی که از ایشان با تعبیر شمشیر برّان عرب یاد شده است.28

و ـ اعلان جهانی: مفضل بن عمر از امام صادق(ع) در این رابطه، روایت کرده است: «در آن روز (عاشورا) وقتی خورشید طلوع کرد و نورافشانی نمود، کسی از قرص خورشید به زبان عربی فصیح، خطاب به مردم فریادی می کشد که تمام آنها که در آسمان ها و زمین ها هستند، می شنوند: «تمامی مخلوقات! این مهدی آل محمد(ع) است» و او را به نام و کنیه جدش رسول الله(ص) و نسبش می خواند و گوش هر زنده ای این صدا را می شنود. تمام مخلوقات در بیابان ها، شهرها، دریاها و خشکی ها بدان روی می کنند و با هم در این رابطه گفت وگو می کنند و از هم درباره آنچه شنیده اند می پرسند».29

صبح شنبه عاشورای موعود که بناست حضرت ظهور کنند، وارد مسجدالحرام می شوند و دو رکعت نماز، رو به کعبه و پشت به مقام به جا می آورند و پس از دعا به درگاه الهی، نزدیک کعبه رفته، با تکیه بر حجرالاسود، رو به جهانیان کرده، اولین خطبه تاریخی خویش را چنین انشاء می کنند: پس از حمد خداوند و سلام و صلوات بر آستان با عظمت پیامبر اکرم و خاندان بزرگوارشان ـ سلام الله علیهم اجمعین ـ ایشان چنین می فرمایند: « ای مردم! ما برای خداوند [از شما] یاری می طلبیم و کیست که ما را یاری کند؟ آری، ما خاندان پیامبرتان محمد مصطفی(ص) هستیم و سزاوارترین [و نزدیک ترین] مردم نسبت به خدا و ایشان. هر کس با من در رابطه با آدم محاجّه کند، من سزاوارترین [و نزدیک ترین] مردم نسبت به اویم و همین طور راجع به نوح، ابراهیم، محمد(ص) و دیگر پیامبران و کتاب خداوند که به هر کدام از دیگر مردم اولی هستم. مگر خداوند متعال در کتابش نفرموده است:«به درستی که خداوند، آدم و نوح و خاندان ابراهیم و خاندان عمران را بر جهانیان برگزید؛ خاندانی که برخی از آنها از بعضی دیگرند و خداوند شنوا و داناست».30 من بازمانده آدم و ذخیره نوح و برگزیده ابراهیم و عصاره وجود محمد(ص) هستم.. .. هر کس درباره سنت رسول الله(ص) با من محاجه کند، من سزاوارترین مردم نسبت به آن هستم.

هر کس را که امروز کلام مرا می شنود، به خداوند متعال قسم می دهم که به غایبان [این سخنان را] برساند، به حقّ خداوند متعال و رسول گرامی اش و حقّ خودم، از شما می خواهم [به ما رو کنید] که من حقّ قرابت و خویشاوندی رسول الله(ص) را بر گردن شما دارم که شما ما را یاری کنید و در مقابل آنها که به ما ظلم می کنند، حمایت کنید که اهل باطل به ما دروغ بستند.. .. از خدا بترسید و خدا را درباره ما در نظر داشته باشید، ما را خوار نکنید و یاریمان کنید تا خداوند متعال شما را یاری کند».31

سپس حضرت دست هایشان را به آسمان بلند کرده، با دعا و تضرع این آیه را به درگاه الهی عرضه می دارند: «أمّن یجیب المضطرّ إذا دعاه ویکشف السّوء؛ کیست آنکه وقتی شخص مضطر دعایش کند، او را پاسخ داده و بدی را از او برطرف کند؟32

3. پس از ظهور

3ـ1. بیعت یاران

پس از آنکه حضرت گفتار خویش را به پایان می برند، شرطه های حرم تلاش می کنند که ایشان را همانند نفس زکیه به شهادت برسانند یا حداقل اسیر کنند که اصحاب حضرت، قدم پیش نهاده، شرّ آنها را از امام(عج) دفع می کنند. جناب جبرئیل هم پشت به کعبه به عنوان اولین نفر با امام(عج) بیعت می کند و پس از او، سیصدوسیزده تن یار حضرت و دیگر یاوران با ایشان عهد و پیمان می بندند. امام صادق(ع) به مفضل بن عمر فرمودند: «ای مفضل! حضرت مهدی(عج) پشتش را به حرم می کند و دستش را که سفیدی خیره کننده ای دارد، جهت بیعت دراز می کند و می فرماید: این دست خدا و از سوی خدا و به فرمان خداست و سپس این آیه را تلاوت می کنند: «آنها که با تو بیعت می کنند، در حقیقت با خدا بیعت کرده اند، دست قدرت الهی مافوق قدرت آنهاست و هر که بیعتش را بشکند به ضرر خودش است».33 اوّلین کسی که دست حضرت(عج) را می بوسد، جبرئیل است و به دنبال او، ملائکه و نجبای اجنّه و سپس برگزیدگان. مردم هنگام صبح در مکه می پرسند: این مردی که اطراف کعبه است، کیست؟ و این جمعیتی که با او هستند کیانند و آن نشانه بی سابقه ای که دیشب دیدیم چه بود؟ که این جریان حوالی طلوع آفتاب اتفاق می افتد».34

محمدبن مسلم نیز از آن حضرت نقل کرده که فرمودند: «گویی جبرئیل که به صورت پرنده ای سفید درآمده، اولین مخلوق خداوند است که با آن حضرت بیعت می کند و پس از آن، سیصدوسیزده نفر بیعت خواهند کرد. هر که در این مسیر امتحان خود را پس داده باشد، در آن ساعت می آید، که برخی در رختخواب شان ناپدید می شوند که حضرت علی(ع) فرمودند: «ناپدید شدگان در رختخواب هایشان» و این گفته الهی است: «در خیرات با هم مسابقه دهید که هر کجا باشید، خداوند همه شما را می آورد». 35

مفادّ این پیمان نامه و بیعت را حضرت علی(ع) چنین بیان کرده اند: «از یارانش پیمان می گیرد که: دزدی، زنا و فحاشی به هیچ مسلمانی نکنند، خون کسی را به ناحق نریزند، به حریم دیگران جفا و تجاوز نکنند، به خانه ای حمله نبرند، تنها به حق و به جا، افراد را بزنند، هیچ طلا، نقره، گندم یا جویی را [برای خویش] انبار نکنند، مال یتیم را نخورند، به آنچه نمی دانند شهادت ندهند، هیچ مسجدی را خراب نکنند، آنچه را که مست کننده است، ننوشند، خز و ابریشم نپوشند، در مقابل طلا سر فرود نیاورند، راه را نبندند و ناامن نکنند، همجنس بازی نکنند، گندم و جو را انبار نکنند، به کم، راضی و طرفدار پاکی و گریزان از نجاسات باشند، امر به معروف و نهی از منکر کنند، لباس های خشن بپوشند و خاک را متّکای خویش سازند و آن گونه که شایسته خداوند است در راهش جهاد کنند. آن حضرت خود نیز متعهد می شود که همانند آنها قدم برداشته، لباس بپوشد و سوار مرکب شود و آنگونه باشد که آنها می خواهند و به کم راضی باشد و به کمک خداوند متعال جهان را همان طور که از جور پر شده است، از عدالت آکنده سازد، خداوند را آنگونه که شایسته است عبادت کند و هیچ حاجب و دربانی اختیار نکند».36

پس از اتمام مراسم بیعت، جبرئیل برخاسته، به نام حضرت در دنیا بانگ می زند. ابان بن تغلب از امام صادق(ع)، روایت کرده است: «اولین کسی که با حضرت مهدی(ع) بیعت می کند جبرئیل است. به صورت پرنده ای سفید رنگ فرود آمده، با ایشان بیعت می کند. سپس یک پایش را روی کعبه و پای دیگرش را روی بیت المقدس می نهد و با صدایی گویا و فصیح ندا در می دهد: فرمان خداوند رسید، درباره آن شتاب نکنید».37

پس از بیعت جناب جبرئیل(ع) دیگران نیز با آن حضرت(عج) بیعت کرده، مهیای اقدامات جهانی می شوند.

3ـ2. فراخوان لایه دوم یاران (سپاه ده هزار نفری): مفضل بن عمر از امام صادق(ع) چنین روایت کرده است: «خداوند متعال جبرئیل را می فرستد تا اینکه به نزد او بیاید؛ بر حجر اسماعیل در نزدیک کعبه فرود آمده، به او می گوید: به چه دعوت می کنی؟ حضرت مهدی(عج) او را باخبر کرده، جبرئیل پاسخ می دهد: من اولین کسی هستم که با تو بیعت می کنم، دستت را دراز کن. پس دستش را بر دست حضرت [به نشان بیعت] می کشد. سیصد و اندی مرد هم به نزد او می آیند و با او بیعت می کنند. او هم آنقدر در مکه می ماند که ده هزار نفر اصحابش جمع شوند و پس از آن به سوی مدینه حرکت می کند».38

3ـ 3. خسف بیدا: یکی از نشانه های حتمی و قطعی ظهور که اندکی پس از اعلان جهانی (صیحه) اتفاق می افتد، فرورفتن بخشی از سپاه سفیانی در بیابانی نزدیک مکه است. حدیفـ[ بن یمان از وجود مقدس پیامبراکرم(ص) نقل می کند: «... سپاه دوم وارد مدینه می شوند و سه شبانه روز آنجا را تاراج می کنند. سپس به قصد مکه از آن شهر خارج می شوند تا اینکه به بیابان (بیداء) می رسند. خداوند متعال جبرئیل را می فرستد و به او می گوید: برو آنها را محو کن. او هم ضربه ای با پایش به زمین می زند و خداوند متعال آنها را در زمین فرو می برد. جز دو نفر از آنها نجات نمی یابند که هر دو از قبیله جهینه هستند و برای همین گفته اند خبر یقینی و مسلّم نزد جهینه ای هاست. سپس حضرت این آیه قرآن کریم را تلاوت کردند: «ولوتری إذ فزعوا...».39

3ـ4. حرکت به سمت مدینه: بعد از وقوع حادثه فرو رفتن لشکریان سفیانی، روایات نقش نظامی دیگری را برای سفیانی در حجاز ذکر نمی کند، با توجه به اینکه این ماجرا پایان بخش نقش او در حجاز خواهد بود. اما احتمال دارد نیروهایی برای او در مدینه باقی بماند که با قوای حکومت (خاندان فلان) کار زار کند و روایات خاطرنشان می سازد که حضرت مهدی(عج) پس از معجزه فرو رفتن قوای دشمن، با سپاه خود که متشکّل از چند ده هزار نفر رزمنده است برای آزاد سازی مدینه راهی آنجا شده، با دشمنان خود در آنجا درگیر می شود. به هر حال آن حضرت مهدی(عج) مدینه را فتح و حجاز را آزاد و نیروهای دشمن را منکوب می سازد و لشکر سفیانی هر کجا که رویاروی او باشد، از حجاز تا عراق و شام، شکست می خورد. روایات یک نبرد یا بیشتر را یاد می کند که در عراق بین لشکر سفیانی از طرفی و سپاهیان مهدی(عج) و یاران خراسانی وی از ناحیه دیگر اتفاق می افتد.40

3ـ 5. حرکت به سمت عراق و بقیه نقاط جهان: امام(عج) پس از بازپس گیری شبه جزیره، رو به منطقه بین النهرین و عراق نموده، با همراهی ایرانیان این منطقه را از سفیانیان بازپس می گیرند.

حضرت باقر(ع) فرمود: «قائم ما، نهضت خویش را از مکه آغاز می کند. پرچم و شمشیر رسول خدا(ص) و دیگر نشانه های پیامبر و درخشش گفتار محمدی(ص) با اوست. پس از نماز شامگاه فریاد بر می آورد: ای مردم! شما که در دیدگاه خدا و زیر فرمان و اراده او هستید، به هوش باشید. به خدا ایمان آورید که پیامبران را با مشعل کتاب و قانون و برهان های روشن، فرستاده است. خدا شما را فرمان می دهد که برای او شریک قرار ندهید و پاسدار دین و گفتار پیامبر باشید. زنده بدارید آنچه را قرآن زنده کرده است و نابود سازید آنچه را قرآن از بین برده است. قلبتان به خاطر هدایت و نجات گمراهان بتپد. من شما را به سوی خدا و پیامبر می خوانم، که برنامه های قرآن را اجرا کنید. باطل را بکوبید و راه و روش پیامبر را به پا دارید. پس از این گفتار، یارانش که 313 نفر می باشند، مانند ابر های پراکنده پاییزی، به هم می پیوندند. آنها مردانی هستند که در شب به راز و نیاز با خدا زنده اند و در روز، شیران بیشه شجاعت اند. خداوند نخست حجاز را برای او می گشاید و او زندانیان بنی هاشم را آزاد می سازد، پرچم های سیاه کوفه به زیر می آید، و به عنوان نشانه بیعت، به سوی امام قائم فرستاده می شود. در این هنگام است که امام سپاه را به شرق و غرب جهان می فرستد تا بیداد و بیدادگران را ریشه کن سازند، و کشورها برای او گشوده می گردد و به دست او استانبول (دروازه غرب) فتح می شود».41

4. دوره استقرار حکومت جهانی

پایتخت حکومت جهانی امام عصر(عج) مسجد کوفه خواهد بود امّا این امر باعث کاستن از رونق حج نخواهد شد. در منابع روایی درباره کراهت سکونت در شهر مکّه گفت وگو به میان آمده که علل متعددی برای آن می توان برشمرد، اما از همه مهم تر و قابل فهم تر برای مردم زمانی خواهد بود که طیّ الارض،42 طیّ الهواء43 و طیّ الماء44 یک اتفاق عادی خواهد شد و بسیاری از مردم جهان با استفاده از این توانایی ها می توانند مسافت های طولانی را طی کنند. علاوه بر این، حتی طیّ طریق عادی با چنان امنیتی خواهد بود که یک زن بدون آنکه دچار مشکلی شود و کسی متعرض او شود، مسیر شام تا حجاز را پیاده در می نوردد و به بیت الله الحرام می رسد. به همین دلیل در ایام حج، شهر مکه مملو از جمعیت خواهد بود؛ از همین رو امام عصر(عج) قوانین خاصی را برای زوّار و حجّاج وضع می کنند که از آن جمله می توان به ممنوعیت خواندن نماز مستحبی در مسجد الحرام اشاره کرد تا بقیه بتوانند به اعمال واجب خود برسند.45

محمود مطهری نیا


پی نوشت ها:

1. ر. ک: کورانی، عصر ظهور، ص293.

2. ص84، باب 1، 33.

3. بحارالانوار، ج52، ص210.

4. همان، ج52، ص240.

5. همان، ج52، ص210.

6. الممهدون للمهدی(ع)، ص60؛ یوم الخلاص، ص570.

7. منتخب الاثر، ص451؛ بشارهالاسلام، ص34، یوم الخلاص، ص532؛ بیان الائمّه(ع)، ج1، ص433 و ج2، ص355.

8. الغیبـ[ نعمانی، ص178؛ در این زمینه ر. ک: عصر ظهور، ص293.

9. تفصیل این مطلب و جنایات و کشتارگاه هایی را که سفیانی در شهرهای مختلف عراق از خون شیعیان به راه می اندازد در کتاب شش ماه پایانی، نوشته استاد مجتبی الساده مطالعه نمایید.

10. نسخه خطی، فتن، ابن حماد، ص89، به نقل از: عصر ظهور، ص 145.

11. تفصیل بیشتر این مطلب را در ضمن حوادث ماه محرم کتاب شش ماه پایانی مطالعه نمایید.

12. الزام الناصب، ج2، ص166؛ یوم الخلاص، ص701.

13. برای نمونه ر.ک: عصر ظهور،ص17.

14. برای نمونه ر. ک: إعلام الوری بأعلام الهدی، ص398.

15. ر. ک: فصل نامه انتظار، شماره پنجم.

16. الارشاد، ج2، ص371؛ الغیبـه، شیخ طوسی، ص266؛ إعلام الوری، ص 429.

17. تفصیل این مطلب را در کتاب عصر ظهور، ص300 به بعد مطالعه کنید.

18. بشارهالاسلام ص267، به نقل از: بحارالانوار.

19. عصر ظهور، ص301.

20. عصر ظهور، ص302 به نقل از: نسخه خطی ابن حماد، ص95.

21. عصر ظهور، ص311.

22. روایتی است که از بین سلسله سند و یا آخر آن یک یا چند نفر راوی حذف شده باشد.

23. نسخه خطی ابن حماد، ص91 بنابر نقل عصر ظهور، ص312.

24. اشاره به آیه نازل شده در روز غدیر: «الیوم أکملت لکم دینکم و أتمیت علیکم نعمتی و رضیت لکم الإسلام دیناً» یعنی اسلام را مسلط و خوف آنها به آرامش تبدیل کند.

25. الغیبـه نعمانی، ص184؛ بحارالانوار، ج52، ص297.

26. فیض الاسلام، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ص1202، ح1.

27. همان، ص369، ح157.

28. ر. ک: الغیبـه نعمانی، ص235.

29. یوم الخلاص، ص543؛ المهدی(ع) من المهد الی الظهور، ص341.

30. سوره آل عمران(3)، آیه 33.

31. الغیبـه نعمانی، ص 121؛ بحارالانوار، ج52، ص223؛ بشارهالاسلام، ص 102.

32. سوره نمل (27)، آیه 62.

33. سوره فتح (48)، آیه 10.

34. بشارهالاسلام، ص268؛ الزام الناصب، ج2، ص257؛ یوم الخلاص، ص320.

35. الغیبـه نعمانی، ص21؛ منتخب الاثر، ص422؛ تاریخ ما بعد الظهور، ص265.

36. منتخب الاثر، ص469؛ الزام الناصب، ج2، ص205؛ یوم الخلاص، ص292؛ تاریخ ما بعد الظهور، ص244.

37. بحارالانوار، ج52، ص283؛ بشاره الاسلام، ص259؛ یوم الخلاص، ص319؛ المهدی(ع) من المهد الی الظهور، ص340؛ السفیانی، ص145.

38. بشاره الاسلام، ص227؛ منتخب الاثر، ص468.

39. بحارالانوار، ج52، ص187؛ منتخب الاثر، ص456؛ بشار\الاسلام، ص21؛ یوم الخلاص، ص673.

40. عصر ظهور، ص150.

41. ابن حماد، الفتن (نسخه خطی)، ص59، به نقل از: معجم احادیث الامام المهدی(ع)، ج3، ص295، ح832.

42. کرامتی از بزرگان که به سبب آن مسافتی زمینی در مدّتی کوتاه در نور دیده می شود.

43. همانند طی الارض با این تفاوت که حرکت در آسمان خواهد بود.

44. همانند طی الارض با این تفاوت که حرکت بر روی آب خواهد بود.

45.تفصیل بیشتر این مطلب را در کتاب چشم اندازی به حکومت جهانی حضرت مهدی(ع)، نوشته حجّت الاسلام و المسلمین طبسی مطالعه نمایید.
تاریخ و ساعت انتشار :
۰۵:۴۱:۲۷ ~~~ ۱۴۰۱/۰۱/۰۸
دسته بندی :
آخرالزمان شناسی
با مهدی

بنر های حاشیه پست

اظهار نظر در مورد عربستان مرکز دگرگونی در آخرالزمان .::. پرتال تخصصی تبیان مهدویت

*
*
دانلود مستقیم