0%
پنجشنبه ، ۰۹ فروردین ۱۴۰۳

پرتال تخصصی تبیان مهدویت

تبیان مهدویت ، بزرگترین پایگاه اینترنتی مهدویت

وضعیت سیاسی اجتماعی جامعه آخرالزمان قسمت اول

وضعیت سیاسی اجتماعی جامعه آخرالزمان قسمت اول
وضعیت سیاسی اجتماعی جامعه آخرالزماناشارهبیان کردیم که این تصویر سیاه از دوران پیش از ظهور، چهره غالب آن دوره است بنابراین، جهانِ پیش از ظهور اگرچه دوران تلخی است ولی با اتصال به دوره شیرین ظهور این کجی و کاستی ها به پایان خواهد رسید. در این گفتار به بیان مختصر ویژگیهای سیاسی اجتماعی جامعه آخرالزمانی ذیل چند عنوان می پردازیم.
الف) ویژگی های سیاسی۱. عدم توفیق حکومت های مختلفامام صادق؟ع؟…
وضعیت سیاسی اجتماعی جامعه آخرالزمان
اشاره
بیان کردیم که این تصویر سیاه از دوران پیش از ظهور، چهره غالب آن دوره است بنابراین، جهانِ پیش از ظهور اگرچه دوران تلخی است ولی با اتصال به دوره شیرین ظهور این کجی و کاستی ها به پایان خواهد رسید. در این گفتار به بیان مختصر ویژگیهای سیاسی اجتماعی جامعه آخرالزمانی ذیل چند عنوان می پردازیم.

الف) ویژگی های سیاسی
1. عدم توفیق حکومت های مختلف
امام صادق؟ع؟ فرمودند:

... مَا یکُونُ هَذَا الْأَمْرُ حَتَّی لَا یبْقَی صِنْفٌ مِنَ النَّاسِ إِلَّا وَ قَدْ وُلُّوا عَلَی النَّاسِ...؛ (1) امر قیام مهدی ما محقق نخواهد شد مگر اینکه تمام اصناف مردم به حکومت برسند تا نتوانند بگویند اگر حکومت به دست ما داده می شد عدالت و حق را اجرا می کردیم. بعد از رسیدن همه طبقات به حکومت مهدی ما ظاهر می شود و حق و عدالت را اجرا می کند.

2. تزلزل حکومت ها
پیش از ظهور امام زمان؟عج؟ حکومت های ستمگر به ضعف می گرایند(موج بیداری اسلامی) و این زمینه ای می شود تا حکومت جهانی حضرت مهدی در سرتاسر جهان مورد پذیرش قرار گیرد. امام سجاد؟ع؟ درباره آیه شریفه {حَتَّیٰ إِذَا رَأَوْا مَا یوعَدُونَ فَسَیعْلَمُونَ مَنْ أَضْعَفُ نَاصِرًا وَأَقَلُّ عَدَدًا} (2) فرمود:

 وعده ای که در این آیه داده شده است، مربوط به حضرت قائم؟ع؟ و اصحاب و یاوران و دشمنانش است. آنگاه که امام زمان؟ع؟ قیام کند، دشمنانش ناتوان ترین دشمنان خواهند بود و کم ترین نیروها و تجهیزات را خواهند داشت. (3)

حکومتی قادر است به مردم کشورش خدمت کند که دارای ثبات سیاسی باشد؛ زیرا درصورتی که در حال تغییر باشد، قادر به انجام کارهای بزرگ در کشور نیست. حکومت ها در آخرالزمان در حال تزلزل اند و گاهی حکومتی در آغازِ روز بر سرکار می آید، ولی هنگام غروب از کار برکنار می شود.

امام صادق؟ع؟ دراین باره می فرماید:

چگونه خواهید بود، هنگامی که بدون امام هدایتگر و بدون علم و دانش بمانید و از یکدیگر بیزاری جویید؟ و این زمانی باشد که آزمایش شوید و افراد خوب و بد شما از هم جدا گردند و غربال و زیرورو شوید. آن وقت که شمشیرها دررفت و آمد باشد و جنگ شعله ور. حکومتی در آغاز روز، روی کار می آید و با کشتار در آخر روز برکنار و سرنگون می شود. (4)

3. استبداد حکومت ها
با توجه به مغالطه کشورهای غربی در مسئله مقاومت و ارتباط آن با تروریسم می توان گفت: وقتی دفاع مردم مظلوم فلسطین از کیان خود در نظر صهیونیست ها و غربی ها در حکم تروریسم نهادینه می شود و حمایت های فکری و معنوی جمهوری اسلامی ایران از آنها در حکم حمایت از تروریست ها تلقی می شود، چه توقعی دارید که سایر رفتارهای این کشورها از سر انسانیت و حقوق بشر و مبارزه با تروریسم باشد. تا مادامی که مجامع بین المللی ابزاری در دست زورگویان باقی بمانند، شاهد تداوم بی عدالتی ها در برخورد با کشورهای مستقل خواهیم بود. با ترکیب فعلی مجامع بین المللی به ویژه شورای امنیت این مجامع به ابزاری در دست قدرت های زورگو و ستمگر مبدل شده اند و نمی توان امید چندانی به آنها داشت. جامعه بشری پیش از ظهور امام؟ع؟ از ستمی که بوسیله حکومت ها بر مردم وارد می شود رنج می برد.

رسول خدا؟ص؟ دراین باره می فرماید: «زمین از ستم و بیداد پُر می شود؛ تا جایی که در هر خانه ای ترس و جنگ وارد می گردد».

حضرت علی؟ع؟ نیز می فرماید: «زمین پر از ستم و بیداد می گردد؛ تا آنکه ترس و اندوه در 

هر خانه ای وارد شود». (5)

این بیم و ترس چیزی است که غالباً از حکومت زمامداران ستمگر و خودسر جهان سرچشمه می گیرد؛ زیرا پیش از ظهور آن حضرت، ستمگران برجهان فرمانروایی می کنند.

امام باقر؟ع؟ می فرماید: «مهدی؟ع؟ هنگامی قیام می کند که زمام کارهای جامعه در دست ستمکاران باشد». (6)

پیامبر؟ص؟ می فرماید:

در آخرالزمان بلای شدیدی - که سخت تر از آن شنیده نشده باشد - از سوی فرمانروایان اسلامی بر امّت من وارد خواهد شد؛ به گونه ای که فراخنای زمین بر آنان تنگ خواهد گشت و زمین از بیداد و ستم لبریز گردد؛ آن چنان که مؤمن برای رهایی از ستم، پناهگاهی که بدان پناهنده شود، نمی یابد.

بنابر این روایت مسلمانان تنها از تجاوز و هجوم قدرت های بیگانه رنج نمی برند، بلکه از سوی حکومت های مستبد خودشان نیز تحت فشار قرار می گیرند؛ آن چنان که به جای احساس آزادی، خود را در زندانی بزرگ احساس می کنند. لذا به خاطر وجود حکام و حکومت های استبدادی افراد جامعه روی آرامش را به خود نمی بینند و در ترس و اندوه و اضطراب به سر می برند. (7) مانند آنچه که امروزه در برخی کشورهای اسلامی شاهدیم، همچنان که ماهاتیر محمد نخست وزیر اسبق مالزی با بیان اینکه بسیاری از برداشت ها و تفاسیر از دین اسلام با اهداف سیاسی ارایه می شود، بیان کرده که باید مشکلات و ناآرامی های اخیر در برخی از کشورهای اسلامی را نه به دلیل اسلامی بودن آن کشورها بلکه ناشی از تفسیر غلط حکمرانان از اسلام دانست. (8)

به گزارش خبرگزاری خاورمیانه، مولانا سید"جلال الدین امری" رهبر جماعت اسلامی هند با ابراز نگرانی از ادامه ناآرامی ها در مصر، سوریه، بنگلادش و سایر کشورهای اسلامی گفت: سوریه درجهنم نابودی اقتصادی، اجتماعی گرفتار شده، عراق و افغانستان قربانی کشتار و ویرانی شده اند و الجزایر، تونس و شماری از کشورهای دیگر مسلمان نیز شاهد بی ثباتی و ناآرامی هستند.

بنابراین هنگامی مردم در آسایش و راحتی به سر می برند که کارگزاران حکومت، افرادی صالح و کاردان باشند؛ ولی وقتی که افراد ناشایست فرمانروا شدند، طبیعی است که انسان ها از رنج و عذاب به ستوه آیند؛ درست همچنان که پیش از ظهور حضرت مهدی؟عج؟ ، اکثر دولت ها را افرادی خیانت کار، فاسق و ستمکار تشکیل می دهند.

پیامبر گرامی اسلام می فرماید: «زمانی خواهد آمد که فرمانروایان، ستم پیشه؛ فرماندهان، خیانت کار؛ قاضیان، فاسق و وزیران، ستمگر می گردند». (9)

4. نا امنی و کشتارها
حوادث و فتنه های آخرالزمان چون طوفانی، تمامیت جغرافیای شرق اسلامی را فرا می گیرد و پنج منطقه «شامات، حجاز، عراق، یمن و ایران» در آن روزها درگیر خواهند شد. روایات بسیاری از شورش ها، جنگ ها و زلزله ها در شام و دمشق، خبر می دهد. به طور کلی اگر بخواهیم وضعیت خاورمیانه قبل از ظهور را بررسی کنیم، می توانیم به چند نکته اساسی اشاره کنیم. اولین نکته فزونی جنایات و فتنه ها در این دوران است. خاورمیانه قبل از ظهور مملو از ناامنی، تشویش، جنایت و سفاکی گری خواهد بود. با توجه به روایات باب 12 الغیبه نعمانی می توان گفت که برخی از این جنایات متوجه شیعیان است و شیعه ستیزی یکی از ویژگی های بارز این عصر است.

به عنوان نمونه روایت شده که یکی از یاران امام صادق؟ع؟ بر او وارد شد و عرض کرد:

... فَقُلْتُ فَکَیفَ أَصْنَعُ بِهَذِهِ الشِّیعَهِ الْمُخْتَلِفَهِ الَّذِینَ یقُولُونَ إِنَّهُمْ یتَشَیعُونَ فَقَالَ فِیهِمُ التَّمْییزُ وَ فِیهِمُ التَّمْحِیصُ وَ فِیهِمُ التَّبْدِیلُ یأْتِی عَلَیهِمْ سِنُونَ تُفْنِیهِمْ وَ سَیفٌ یقْتُلُهُمْ وَ اخْتِلَافٌ یبَدِّدُهُم...؛ (10) پس چه کنم با این شیعه گوناگون که گویند ما بر طریق تشیع هستیم؟ فرمود: اینان خود گرفتار جدائی و آزمایش خواهند گشت و تبدیل و جابجائی در میانشان رخ خواهد داد و به قحطی و کمبود که نابودشان سازد (مبتلا شوند) و شمشیری که خونشان بریزد و اختلافاتی بهم رسد که پراکنده شان کند.

امام باقر؟ع؟ می فرماید: «... لَا یقُومُ الْقَائِمُ؟ع؟ إِلَّا عَلَی خَوْفٍ شَدِید...؛ (11) حضرت قیام
نمی کند مگر در دورانی پر از بیم و هراس».

قَالَ رَسُولُ اللَّهِ؟ص؟:

سَیأْتِی عَلَی النَّاسِ زَمَانٌ لَا ینَالُ الْمُلْکُ فِیهِ إِلَّا بِالْقَتْلِ وَ التَّجَبُّرِ وَ لَا الْغِنَی إِلَّا بِالْغَصْبِ وَ الْبُخْل...؛ از امام صادق؟ع؟ نقل شده که پیامبر خدا؟ص؟ فرمود: زمانی بر مردم خواهد آمد که جز از راه کشتار و گردنکشی به حکومت نمی رسند، و جز از طریق غصب و بخل بی نیاز نمی شوند، و جز در اثر خارج شدن از دین و پیروی از هوسها محبّت را به دست نمی آورند.

از این روایت برداشت می شود که قبل از قیام حضرت زمام کارهای جامعه در دست ستمکاران می باشد، به عبارتی ظهور حضرت زمانی خواهد بود که امنیت سیاسی، اقتصادی و عاطفی در جامعه به شدت کم شده است.

امام رضا؟ع؟ فرمود: «پیش از ظهور امام زمان؟ع؟ کشتارهای پیاپی وبی وقفه رخ خواهد داد». (12)

حضرت علی؟ع؟ نیز فرموده:

سَیأْتِی عَلَی النَّاسِ زَمَانٌ لَاینَالُ الْمُلْکُ فِیهِ إِلَّا بِالْقَتْلِ وَ التَّجَبُّرِ...؛ (13) زمانی می آید که حکومت مستقر نمی شود مگر به آدم کشی و ستمگری... .

جعفر بن محمد؟ع؟ می فرمایند:

علاماتی قبل از قیام حضرت واقع می شود، از جمله بلاهایی از سوی خداوند که می فرماید: «حتماً شما را خواهیم آزمود». (14)

یعنی، مؤمنان را به چیزی از ترس از پادشاهان فلان خاندان در پایان سلطنتشان و گرسنگی با گرانی نرخ هایشان و کاستی در مال ها (منظور خراب شدن بازرگانی و کم شدن رشد و سود در آن و مراد از نقص انفس، مرگ های ناگهانی و مراد از نقص در ثمرات کمی و بی برکتی محصولات کشاورزی است)، که در چنین زمانی بشارت باد صابر ین را به ظهور حضرت مهدی؟عج؟. (15)

5. وقوع اختلافات و آوارگی شیعیان
در آخرالزمان طبق روایات شیعیان از دو جنبه گرفتار شداید و سختی ها و آزمایش الهی می شوند.

الف( از جنبه درونی

ب( از جنبه بیرونی

گسیختن و پاره شدن پیوندهای انسانی، از پدیده های ویرانگر پیش از ظهور است. در این روزگاران پیوندهای اجتماعی استواری وجود ندارد و در زندگی انسان ها حق و عدل جایگاهی ندارد. به ظاهر انسان ها در کنار یکدیگر و در یک آبادی یا اجتماعی زندگی می کنند، لیکن دل ها و فکرها باهم و در کنار هم نیست و میان آنها همدلی وجود ندارد. شاید بتوانیم به عنوان مهمترین علل آن گرایش به دنیا و تلاش برای بهره برداری هر چه بیشتر از مادیات و دوری از معنویت را مطرح کنیم، که لازمه آن فرد گرایی و خود خواهی افراد و عدم پذیرش مسؤلیت در قبال جامعه و افراد آن خواهد بود. و از برخی روایات استفاده می شود اختلاف بین انسان ها در آستانه ظهور شدت فراوانی می یابد.

الف) از جنبه درونی، طبق روایات بین شیعیان نیز اختلاف واقع می شود. به عنوان مثال از عمیره بنت نفیل روایت شده است که گفت:

سَمِعْتُ الْحُسَینَ بْنَ عَلِی ؟ع؟ یقُولُ: لَا یکُونُ الْأَمْرُ الَّذِی تَنْتَظِرُونَهُ حَتَّی یبْرَأَ بَعْضُکُمْ مِنْ بَعْضٍ وَ یتْفُلُ بَعْضُکُمْ فِی وُجُوهِ بَعْضٍ وَ یشْهَدَ بَعْضُکُمْ عَلَی بَعْضٍ بِالْکُفْرِ وَ یلْعَنَ بَعْضُکُمْ بَعْضاً. فَقُلْتُ لَهُ: مَا فِی ذَلِکَ الزَّمَانِ مِنْ خَیرٍ. فَقَالَ الْحُسَینُ ؟ع؟: الْخَیرُ کُلُّهُ فِی ذَلِکَ الزَّمَانِ، یقُومُ قَائِمُنَا وَ یدْفَعُ ذَلِکَ کُلَّهُ؛ (16) شنیدم حسین بن علی؟ع؟ می فرماید: «آن امر که شما انتظارش را می کشید واقع نخواهد شد تا اینکه پاره ای از شما از دیگری بیزاری جوید و بعضی از شما در روی دیگری آب دهان اندازد و پاره ای از شما بر کفر دیگری شهادت دهد و پاره ای از شما عدّه دیگر را نفرین و لعن کند». پس به آن حضرت عرض کردم: خیری در این چنین زمان نیست. حضرت فرمود: «تمامی خیر در همان زمان است، قائم ما قیام می کند و همه اینها را از بین می برد».

امام صادق؟ع؟ نیز درباره اختلافات در آخرالزمان می فرماید:

قسم به کسی که جانم در دست اوست، آنچه را که دوست دارید نخواهید دید مگر اینکه(آنقدر میان شما اختلاف و دشمنی افتد) که برخی از شما روی برخی دیگر آب دهان بیندازد و برخی از شما برخی دیگر را دروغگو خطاب می کنند. (17)

از امیرالمؤمنین؟ع؟ درباره آیه: {فَاخْتَلَفَ الْأَحْزابُ مِنْ بَینِهِمْ}؛ (18)و گروه های مردم در میان خود اختلاف کردند؛ سوال شد، فرمود: از پدید آمدن سه چیز منتظر فرج باشید. گفته شد: ای امیرالمؤمنین آنها کدامند؟ پس فرمود: اختلاف اهل شام در میان خود و پرچم های سیاه از خراسان، و وحشتی در ماه رمضان». (19)

ب) از جنبه برونی نیز شیعیان به علل مختلفی دچار آوارگی می شوند. به عنوان مثال: اجرای پروژه شبیه سازی واقعه ظهور موعود و منجی، توسط اتّحاد صلیب و صهیون (اسرائیل و آمریکا)، آرزوی دیرینه و قدیمی جریان باطل است که از سال ها قبل و با حضور میدانی جریان سلفی و وهابی و اهل سنت تکفیری، مجال تحقّق پیدا کرده و از آنجا که شیعیان جهادگر، تنها گروه مقابله کننده با حرکت های تمامیّت خواهانه صلیبی و صهیونی اند و بزرگترین مانع در اجرای آخرین مرحله از پروژه حکومت جهانی یهود، لذا با ایجاد اختلاف و درگیری بین شیعیان، باعث گرفتاری و آوارگی شیعیان شده اند؛ به طوری که امروزه در منطقه خاورمیانه و کشورهای اسلامی ما شاهد اختلاف شدید و هرج و مرج بین مردم و سران کشورها هستیم. حتی یکی از نشانه های سفیانی به عنوان نشانه حتمی ظهور، شیعه کشی و دشمن اهل بیت بودن است. در حدیث از امام باقر؟ع؟ چنین آمده است: «فَإِنَّ حَنَقَهُ وَ شَرَهَهُ إِنَّمَا هِیَ عَلَی شِیعَتِنَا؛ (20) شدت خشم و حرص او تنها بر شیعیان ماست».

امام محمّد باقر؟ع؟ فرمودند: «قائم ظهور نمی کند تا آنکه فتنه ای شام را فراگیرد و اهل شام به دنبال خلاصی از آنند؛ امّا راهی برای آن نمی یابند». (21)

امیرالمؤمنین؟ع؟ فرمود:

[کَیفَ] أَنْتُمْ إِذَا بَقِیتُمْ بِلَا إِمَامٍ هُدًی وَ لَا عَلَمٍ یرَی یبْرَأُ بَعْضُکُمْ مِنْ بَعْضٍ؛ (22)

چگونه اید زمانی که بدون امام باشید و هیچ پرچم (یا دانشی) برای شما نباشد، برخی از شما از دیگری بیزاری جوید.

ب) ویژگی های اجتماعی
1. طرد صلحا
امیرالمؤمنین؟ع؟ ازنظر اجتماعی اوضاع جامعه آخرالزمان را چنین توصیف می فرمایند:

مسلماً زمانی بر مردم خواهد آمد که افراد فا جر و گناهکار را مورداحترام خاص قرار می دهند، سخن چین و بدزبان را مقرب خود می 23)

2. گسیختن روابط انسانی
گسیختن و پاره شدن پیوندهای انسانی، از پدیده های ویرانگر پیش از ظهور است. در این روزگاران پیوندهای اجتماعی استواری وجود ندارد و در زندگی انسان ها حق و عدل جایگاهی ندارد. به ظاهر انسان ها در کنار یکدیگر و در یک آبادی یا اجتماعی زندگی می کنند، لکن دل ها و فکرها باهم و در کنار هم نیست و میان آنها همدلی وجود ندارد. شاید بتوانیم به عنوان مهمترین علل آن گرایش به دنیا و تلاش برای بهره برداری هر چه بیشتر از مادیات و دوری از معنویت را مطرح کنیم که لازمه آن فرد گرایی و خود خواهی افراد و عدم پذیرش مسؤلیت در قبال جامعه و افراد آن خواهد بود. و از برخی روایات استفاده می شود اختلاف بین انسان ها در آستانه ظهور شدت فراوانی می یابد که ناشی از ستم ها و هرج ومرج در جهان است.

پیامبر اکرم ؟ص؟ فرموده اند:
... وَ ذَلِکَ عِنْدَ مَا تَصِیرُ الدُّنْیا هَرْجاً وَ مَرْجاً وَ یغَارُ بَعْضُهُمْ عَلَی بَعْضٍ فَلَا الْکَبِیرُ یرْحَمُ الصَّغِیرَ وَ لَا الْقَوِی یرْحَمُ الضَّعِیفَ فَحِینَئِذٍ یأْذَنُ اللَّهُ لَهُ بِالْخُرُوجِ؛ (24)... (غیبت) در هنگامی است که دنیا دچار آشفتگی می گردد، و مردمان به یکدیگر می تازند، نه بزرگسالان به خردسالان رحم می کنند، و نه قدرتمندان بر ناتوانان؛ در این هنگامه ها خداوند امام (غائب) را اجازه خروج می دهد.

امام علی ؟ع؟:

... وَ شَائِبُهُمْ آثِمٌ وَ عَالِمُهُمْ مُنَافِقٌ وَ قَارِئُهُمْ مُمَاذِقٌ لَا یعَظِّمُ صَغِیرُهُمْ کَبِیرَهُمْ وَ لَا یعُولُ غَنِیهُمْ فَقِیرَهُم؛ (25)... جوانشان بدخو، پیرشان گناهکار، عالمشان منافق.... کوچکشان به سالخوردگان احترام نمی گذارد و توانگرشان از بینوایان دستگیری نمی کند... .

امام صادق ؟ع؟:

... وَ رَأَیتَ الصَّغِیرَ یسْتَحْقِرُ بِالْکَبِیرِ وَ رَأَیتَ الْأَرْحَامَ قَدْ تَقَطَّعَتْ... وَ رَأَیتَ الْجَارَ یؤْذِی جَارَهُ وَ لَیسَ لَهُ مَانِع...؛ (26) ... جوانان و نوجوانان کهنسالان را تحقیر می کنند... و همسایه، همسایه را می آزارد، و چیزی مانع او (در این آزار رسانی) نیست... و فرموده اند: آن امر واقع نخواهد شد تا اینکه برخی از شما در روی بعضی دیگر آب دهان اندازند و دیگری را لعن کنند و تا اینکه گروهی از شما گروه دیگر را دروغ گو بنامند. (27)

و نیز حسین بن علی؟ع؟ فرموده:

کاری که شما به انتظارش هستید نخواهد شد تا آنکه شما از یکدیگر بیزاری جوئید و بعضی گواهی بر کفر دیگری دهد و یکی آن دیگر را لعن کند. راوی پرسید: در چنین دوران خیری وجود ندارد؟ فرمود: همه خیر در آن روزگار است که قائم ما قیام می کند و همه این ها را از میان بر می دارد. (28)

3. رشد جهالت و دنیاپرستی
در روایات ذیل پیامبر؟ص؟ صفاتی را ذکر می فرماید که نشانگر دنیاپرستی و ثمره طمع افراد جامعه نسبت به امور مادی و فانی است و فقط افراد معتقد به آخرت از ریا اجتناب کرده و اهل رحمت و عطوفت هستند و به حقوق دیگران تجاوز نمی کنند.

پیامبر؟ص؟ فرموده اند:

بر امت من زمانی بیاید که باطن آنها پلید و ظاهرشان به جهت طمع در دنیا آراسته باشد و خداوند را در نظر ندارند عمل آنها ریا است و از او نمی ترسند. (29)

و نیز در توصیف مردم آخرالزمان فرموده اند:

در آخرالزمان مردمانی بیایند که از نظر ظاهر، سیمای آدمیان رادارند، اما دل هایشان مانند قلب های شیطان ها است (پر از خودخواهی و تکبر و غرور و امثال این ها است). مانند گرگ های درنده دلشان خالی از رحمت و عطوفت انسانی باشد، قتل و خونریزی برای آنها یک امر بی اهمیت خواهد بود و از کارهای زشت دوری نمی کنند. اگر با تو سخن گویند دروغ می گویند و اگر آن مردم را امین خویش قراردادی به تو خیانت می کنند. جوانانشان بی باک و ازخودراضی اند؛ چندان که مردم را از بی تربیتی خویش عاجز می کنند. شخص عاقل در میان آنها گمراه به شمار می آید و امربه معروف کننده مورد تهمت و افترا قرار می گیرد. افراد باایمان و صاحبان تقوا در میان ایشان ضعیف خواهند بود، اما افراد فاسق در میان آنها باشخصیت حساب می شوند. کارهای خوب و سنت های الهی در میان این جمعیت بدعت محسوب می شود. در چنین زمانی که مردمش دارای چنین خصوصیات اخلاقی شده اند، خداوند اشرار و مردم بد را بر آنها مسلط می کند و دیگر دعای خوبان اجابت نخواهد شد. (30)

به نظر می رسد منشأ و سرچشمه این صفات مذکور، نهادینه شدن آزادی به جای آزادگی در بشر می باشد. به این معنا که آزادی عبارت است از: اینکه انسان بتواند آنچه را که تمایل دارد انجام دهد، در صورتی که مزاحمتی برای دیگران نداشته باشد، به طوری که
اندیشمندی مثل سارتر گوید: «چون به آزادی، ایمان و علاقه دارم، نمی توانم به خدا ایمان و اعتقاد داشته باشم». (31)

در نتیجه این نوع نگرش، انسان از آزادگی دور و در دام هوس گرایی و هواپرستی افتاده و اسیر و برده نفس گردید. به طوری که پی آمدهای این نگاه را در صفات مذکور در روایات شاهدیم.

4. خودخواهی(فردگرایی) و عدم توجه به مشکلات بقیه افراد جامعه
در جامعه آخرالزمانی به خاطر گرایش به دنیا و تجمل گرایی، افراد ادعای اسلام دارند، ولی برخلاف دستورات اسلام، در عمل به فکر حل مشکلات افراد دیگر نیستند و فقط به منافع شخصی خود می اندیشند درحالی که پیامبر؟ص؟ فرموده: «کسی که صبح کند شب خود را و در آن روز برای حل امور مسلمین تلاشی نکرده باشد مسلمان نیست». (32)

به امام باقر؟ع؟ عرض شد: اصحاب و شیعیان ما در کوفه زیاد هستند؛ اگر دستوری صادر فرمایید از شما اطاعت می کنند. امام در جوابش فرمودند: «آیا شیعیان ما دست در جیب یکدیگر می کنند و نیازمندی های خودشان را برطرف می سازند؟ عرض شد: خیر. فرمودند: کسی که از انفاق مادیات در راه خداوند مضایقه می کند چگونه جانش را به فرمان ما درراه حق بذل می نماید؟... ». (33)

5. گسستن روابط خانوادگی
در این دوران، خانواده - به عنوان هسته اصلی اجتماع - دچار تزلزل و سستی می گردد و پیوندهای خانوادگی گسیخته و سست می شود، مرد حقوق زن و زن حقوق مرد را رعایت نمی کند، فرزندان احترام پدران و مادران را ندارند، و مادران و پدران مسئولیت های تربیت فرزندان را از یاد برده اند. افراد پس از ازدواج با دو نوع وابستگی عاطفی روبرو هستند، وابستگی به خانواده اصلی و وابستگی به همسر، که معمولا افراد در رویارویی با این دو وابستگی به تعارض دچار می شوند. و بسیاری از خانواده ها با شروع زندگی جدید حقوق یک طرف را فدای حقوق طرف دیگر می کنند. و از طرفی امروزه به عللی از قبیل تحصیل، کار و... خانواده هسته ای جای خانواده گسترده را گرفته که نتیجه این گسست خانوادگی محرومیت از حمایت های عاطفی، اجتماعی و اقتصادی خانواده اصلی خواهد بود، که

آسیب های جدی برای خانواده نو بنیان در پی خواهد داشت. (34)

امام صادق؟ع؟:

... وَ رَأَیتَ الْعُقُوقَ قَدْ ظَهَرَ وَ اسْتُخِفَ بِالْوَالِدَینِ وَ کَانَا مِنْ أَسْوَإِ النَّاسِ حَالًا عِنْدَ الْوَلَدِ وَ یفْرَحُ بِأَنْ یفْتَرِی عَلَیهِمَا و... رَأَیتَ ابْنَ الرَّجُلِ یفْتَرِی عَلَی أَبِیهِ وَ یدْعُو عَلَی وَالِدَیهِ وَ یفْرَحُ بِمَوْتِهِمَا... و رأیت الارحام قد تقطعت...؛ (35) ... نافرمانی و گستاخی (در برابر پدران و مادران) آشکارا است، و بی حرمتی نسبت به والدین رایج است... به پدران خود افتراء می بندند و مدعی می شوند نسبت به پدر و مادر و به مرگ آنها شاد می شوند... و پیوندهای خانوادگی از هم گسسته می شود.

به نقل از جابر بن عبدالله انصاری از پیامبر اکرم؟ص؟ آمده است:

مهدی این امت از ما خاندان رسالت است؛ وقتی که... بزرگان به زیردستان رحم نکردند و کوچک ترها به بزرگان و کهن سالان احترام نگذاشتند، در چنین ایامی، خداوند مهدی ما را که نهمین فرزند حسین؟ع؟ است، برمی انگیزاند. (36)

6. انگیزه های غیرانسانی و سودجویانه در روابط اجتماعی
ابو بصیر از امام باقر ؟ع؟ روایت کرده که آن حضرت فرمود:

لَا یقُومُ الْقَائِمُ ؟ع؟ إِلَّا عَلَی... اخْتِلَافٍ شَدِیدٍ فِی النَّاسِ وَ تَشَتُّتٍ فِی دِینِهِمْ وَ تَغَیرٍ مِنْ حَالِهِمْ حَتَّی یتَمَنَّی الْمُتَمَنِّی الْمَوْتَ صَبَاحاً وَ مَسَاءً مِنْ عِظَمِ مَا یرَی مِنْ کَلَبِ النَّاسِ وَ أَکْلِ بَعْضِهِمْ بَعْضاً؛ (37) قائم؟ع؟ قیام نمی کند مگر در... اختلاف سخت بین مردم، و پراکندگی در دینشان، و پیدایش دگرگونی در وضعشان تا جایی که از شدّت آنچه از هاری مردم و دریدن پاره ای پاره دیگر را که مشاهده می کند، شبانه روز آرزوی موت می نماید.

به نظر می رسد طبق این روایت می توان گفت که در آخرالزمان همچنان که شاهدیم، غالباً انگیزه های روابط اجتماعی، انگیزه هایی الهی و انسانی نیست. محبت ها و دوستی ها
واقعی نیست. عشق و علاقه واقعی وجود ندارد. دوستی ها بر اساس مسائل پوچ و زودگذر است. رابطه ها برای دستیابی به فساد و آلودگی و خوش گذرانی است. یگانگی ها زبانی و ظاهری است، و در باطن بیگانگی و دوری است. انسان در ارتباط با انسان دیگر، به سود و سرمایه می اندیشد، و با همین انگیزه به میدان پیوندهای اجتماعی وارد می شود. درصورتی که سود مادی در کار باشد با هر انسانی رابطه برقرار می کند. طبقات اجتماعی هرکدام به نوعی تلاش می کنند تا حق دیگران را ببرند، و با کار و تلاش دیگران بر ثروت خود بیفزایند. جامعه انسانی به جنگلی از حیوانات تبدیل می گردد که در آن مردمان گرگانی اند به جان هم افتاده و حکومت ها درندگانی که به جان ملت ها افتاده اند، و هرکسی دیگری را برای منافع خود می خواهد.

جمع بندی
در این گفتار با اشاره به برخی ویژگی های سیاسی و اجتماعی، در نهایت به این جمع بندی می رسیم که جامعه آخرالزمانی در بعد سیاسی علیرغم تجربه دولت ها و قدرت های مختلف به ساحل آرامش نرسیده، بلکه جامعه و افراد آن گرفتار حکومت های متزلزل متکی به ایدؤلوژیهای غلط شده است. که حاکمان برای بقای خود به استبداد و زورگویی متوسل می شوند. برخی افراد به خاطر اینکه از حقوق اولیه خود محروم شده و گرفتار مشکلات عدیده اقتصادی و رفاهی و امنیتی شده اند شورش کرده و از آنجا که در هر جامعه افراد آزاده ای وجود دارند، برخی ملت ها زیر یوغ استبداد و ظلم نمی روند و بر علیه حاکمان مستبد قیام می کنند، لذا ناامنی و کشتار در سراسر جهان فراگیر شده و حکومت های استعمارگر برای حفظ سلطه خود دست به هر کاری می زنند، مثلا به حربه معروف اختلاف بینداز و حکومت کن متوسل شده و بذر اختلاف و نفاق و کینه را در جوامع می پاشند، تا افراد آزاده را گرفتار کرده و با فرسایش قدرت آنها از غضبشان نجات یابند. که این ترفند، اختلاف بین خداپرستان و آوارگی افراد جامعه را در پی دارد.




1- . الغیبه، نعمانی، ص274، باب 14، ما جاء فی العلامات التی تکون قبل قیام القائم، ح53.
2- . جن(72)، 24.
3- . کمال الدین، ج 2، ص 348.
4- . ملاحم، ابن طاووس، ص 60.
5- . کنز العمّال، ج 14، ص 584.
6- . الغیبه، نعمانی، ص 253؛ الغیبه، طوسی، ص 274.
7- . چشم اندازی به حکومت مهدی؟عج؟، ص20.
8- . mehrnews.com/news/1367597.
9- . المعجم الکبیر، ج 22، ص 375؛ کشف الغمّه، ج 3، ص 264؛ اثبات الهداه، ج 3، ص 596.
10- . الغیبه، نعمانی، ص203، ح4.
11- . همان، ص235.
12- . همان، ص271.
13- . کافی، ج2، ص91، باب صبر.
14- . بقره(2)، 155.
15- . «إِنَ قُدَّامَ قِیامِ الْقَائِمِ عَلَامَاتٍ بَلْوَی مِنَ اللَّهِ لِعِبَادِهِ»؛ (الغیبه، نعمانی، ص250 ب 14 ح 5 و 6؛ کمال الدین، ج2، ص649، ب57، ح3).
16- . الغیبه، نعمانی، ص206.
17- . «... لَا یکُونُ ذَلِکَ الْأَمْرُ حَتَّی یتْفُلَ بَعْضُکُمْ فِی وُجُوهِ بَعْضٍ... »؛ ( الغیبه، نعمانی، ص206، ح10، باب12).
18- . مریم(19)، 37.
19- . «... انْتَظِرُوا الْفَرَجَ مِنْ ثَلَاثٍ... اخْتِلَافُ أَهْلِ الشَّامِ بَینَهُمْ...»؛ ( الغیبه، نعمانی، ص356، باب14، ح8).
20- . الغیبه، نعمانی، ص300.
21- . همان، ص290.
22- . الغیبه، طوسی، ص341، باب5.
23- . « لَیأْتِینَ... زَمَانٌ یظَرَّفُ فِیهِ الْفَاجِرُ وَ یقَرَّبُ فِیهِ الْمَاجِنُ وَ یضَعَّفُ فِیهِ الْمُنْصِفُ... »؛ (همان مدرک، ص69، باب حدیث علی بن الحسین، ح25).
24- . بحارالانوار، ج52، ص380.
25- . نهج البلاغه، صبحی صالح، ص354.
26- . بحارالانوار، ج52، ص260.
27- . «لَا یکُونُ ذَلِکَ الْأَمْرُ حَتَّی یتْفُلَ بَعْضُکُمْ فِی وُجُوهِ بَعْضٍ وَ... »؛ (الغیبه، نعمانی، ص206، باب 12 ما یلحق الشیعه من التمحیص، ح10).
28- . « ... لَا یکُونُ الْأَمْرُ الَّذِی تَنْتَظِرُونَهُ حَتَّی یبْرَأَ بَعْضُکُمْ مِنْ بَعْضٍ... »؛ (همان، ص205، ح9).
29- . «... سَیأْتِی عَلَی أُمَّتِی زَمَانٌ تَخْبُثُ فِیهِ سَرَائِرُهُمْ وَ تَحْسُنُ فِیهِ عَلَانِیتُهُمْ... »؛ (همان، ج8، ص306، باب حدیث ابوذر، ص297، ح476).
30- . «... یأْتِی عَلَی النَّاسِ زَمَانٌ وُجُوهُهُمْ وُجُوهُ الْآدَمِیینَ... »؛ (جامع الاخبار(للشعیری)، ص129، الفصل الثامن و الثمانون فی الزمان، ح اول).
31- . انقلاب اسلامی، فصلنامه علمی پژوهشی، دانشگاه اصفهان، سال اول، بهار78، ص198.
32- . «مَنْ أَصْبَحَ لَا یهْتَمُّ بِأُمُورِ الْمُسْلِمِینَ فَلَیسَ بِمُسْلِمٍ»؛ (الکافی (ط. الإسلامیه)، ج 2، ص163).
33- . « ... إنَ أَصْحَابَنَا بِالْکُوفَهِ جَمَاعَهٌ کَثِیرَهٌ... فَقَالَ یجِی ءُ أَحَدُهُمْ إِلَی کِیسِ أَخِیهِ... »؛ (الاختصاص، مفید، ص24، طائفه من أقوال النبی و الأئمه).
34- . خانواده در نگرش اسلام، ص65.
35- . وسایل الشیعه، ج16، ص278.
36- . «… وَ مِنَّا مَهْدِیُّ هَذِهِ الْأُمَّهِ إِذَا صَارَتِ الدُّنْیَا هَرْجاً وَ مَرْجاً وَ تَظَاهَرَتِ الْفِتَنُ... »؛ (کفایه الأثر فی النص علی الأئمه، ص63، باب ما جاء عن جابر).
37- . الغیبه، نعمانی، ص255، ح13.


تاریخ و ساعت انتشار :
۰۳:۰۰:۰۹ ~~~ ۱۴۰۰/۰۳/۰۸
دسته بندی :
آخرالزمان شناسی
با مهدی

بنر های حاشیه پست

اظهار نظر در مورد وضعیت سیاسی اجتماعی جامعه آخرالزمان قسمت اول .::. پرتال تخصصی تبیان مهدویت

*
*
دانلود مستقیم