0%
پنجشنبه ، ۰۹ فروردین ۱۴۰۳

پرتال تخصصی تبیان مهدویت

تبیان مهدویت ، بزرگترین پایگاه اینترنتی مهدویت

جامعه ایده آل

جامعه ایده آل
اشارهانسان ها با توجه به نوع نگرش خود به انسان و جهان هستی به آینده فکر می کنند و از سویی فطرت کمال طلبی انسان، او را به دنبال وضعیت ایده آل می کشاند. دانشمندان زیادی درباره جامعه ایده آل نظر داده اند. افلاطون مدینه فاضله را مطرح می کند و معتقد است که حکومت ها هرچه به آن شبیه تر باشند به ایده آل و کمال نزدیک ترند. مدینه…
اشاره
انسان ها با توجه به نوع نگرش خود به انسان و جهان هستی به آینده فکر می کنند و از سویی فطرت کمال طلبی انسان، او را به دنبال وضعیت ایده آل می کشاند. دانشمندان زیادی درباره جامعه ایده آل نظر داده اند. افلاطون مدینه فاضله را مطرح می کند و معتقد است که حکومت ها هرچه به آن شبیه تر باشند به ایده آل و کمال نزدیک ترند. مدینه فاضله یعنی جامعه ای که اجرای عدالت در آن میسّر است و هرکس بر اساس استعداد خود به شغلی مشغول است و حاکم آن فیلسوف است. (1)

آگوستین شهر خدا را مطرح می کند و معتقد است که انسان های پاک و برگزیده در آن زندگی می کنند که نمایندگان خداپرستی هستند. وظیفه کلیسا کمک به انسان ها است تا در شهر خدا پذیرفته شوند و هدف شهر خدا در این دنیا تحقق صلح و عدالت است. (2)

نظریه های دیگری هم وجود دارد که معتقدند بشر موجودی شر و فاسد است، پس پایان دادن به حیات او عاقلانه ترین کار است. گروهی دیگر رشد انسان در علم و فنّاوری را باعث نابودی نهایی بشر می دانند و عده ای مالکیت فردی را بلای جان انسان می دانند و بر این عقیده اند که جبر ماشین _ روزی_ این مرحله را هم کنار خواهد گذاشت و خوشبختی فرا خواهد رسید. استاد مطهری شر و فساد و جبر تمدن را رد کرده و آینده ای روشن برای انسان ترسیم می کند که در آن جامعه، شر و فساد ریشه کن خواهد شد. البته استاد مطهری این نظریه را ملهم از دین می داند و قیام حضرت مهدی؟عج؟ را در همین راستا تلقی می کند. (3)

ویژگی های جامعه ایده آل
درباره آینده بشریت نظریه های مختلفی مطرح است. نظریه برگزیده که برگرفته از آموزه های اسلامی است و نوید به قیام و انقلاب مهدی موعود می دهد، عبارت است از اینکه ریشه فسادها و تباهی ها نقص روحی و معنوی انسان است. انسان هنوز دوره جوانی و ناپختگی را طی می کند و خشم و شهوت بر او و عقل او حاکم است. انسان بالفطره در راه تکامل فکری و اخلاقی و معنوی پیش می رود؛ نه شر و فساد لازم لاینفک طبیعت بشر است و نه جبر تمدن فاجعه خودکشی دسته جمعی را پیش خواهد آورد. آینده ای بس روشن و سعادت بخش و انسانی که در آن شر و فساد محو خواهد شد در انتظار بشریت است.

بنابراین آرمان قیام و انقلاب مهدی؟ع؟ یک فلسفه بزرگ اجتماعی _ اسلامی است و جدای از اینکه الهام بخش ایده و راهگشا به سوی آینده است، آیینه بسیار مناسبی است برای شناخت آرمان های اسلامی. این نوید، ارکان و عناصر مختلفی دارد که برخی فلسفی و جهانی است و جزئی از جهان بینی اسلامی است، برخی فرهنگی و تربیتی است، برخی سیاسی است، برخی اقتصادی است، برخی اجتماعی است، برخی انسانی یا انسانی _ طبیعی است. در این مجال کم فقط برای اینکه ماهیت «جامعه مهدوی» روشن شود به طور اجمال به برخی شاخصه های این جامعه اشاره می کنیم.

1. خوشبینی به آینده، یعنی درنهایت تقوا و صلاح و صلح و عدالت و آزادی و صداقت بر زور و استکبار پیروز خواهد شد؛

2. حکومت واحد جهانی تشکیل خواهد شد؛

3. آبادانی کره زمین به حدی خواهد رسید که هیچ نقطه خرابی وجود نداشته باشد؛

4. بشر ازنظر عقلی به بالاترین حدّ رشد رسیده و از اسارت شرایط طبیعی، اجتماعی و غرایز نجات می یابد؛

5. بیشترین استفاده از مواهب دینی می شود؛

6. در بین انسان ها مساوات کامل برقرار می شود؛

7. روح و روان انسان ها، از بیماری روحی و معنوی خالی شده و تمام مفاسد از بین می رود؛

8. صلح و صفا و محبت به جای جنگ و خونریزی حاکم می شود؛

9. انسان با طبیعت سازگاری ایجاد می کند. (4)

آینده جامعه ها
آینده جوامع بشری چگونه است؟ آیا این فرهنگ ها، تمدن ها و این جامعه ها و ملیت ها برای همیشه به وضع موجود ادامه می دهند، یا حرکت انسانیت به سوی تمدن، فرهنگ و جامعه یگانه است و همه این ها در آینده رنگ خاص خود را خواهند باخت و به رنگ اصلی که رنگ انسانیت است درخواهند آمد؟

این مسئله نیز وابسته است به مسئله ماهیت جامعه و نوع وابستگی روح جمعی و روح فردی به یکدیگر. بدیهی است بنا بر نظریه اصالت فطرت و اینکه وجود اجتماعی انسان و زندگی اجتماعی او و بالاخره روح جمعی جامعه وسیله ای است که فطرت نوعی انسان برای وصول به کمال نهایی خود انتخاب کرده است، باید گفت جامعه ها و تمدن ها و فرهنگ ها به سوی یگانه شدن، متحدالشکل شدن و درنهایت امر در یکدیگر ادغام شدن سیر می کنند و آینده جوامع انسانی، جامعه جهانی واحدِ تکامل یافته است که در آن همه ارزش های بالقوه انسانی به فعلیت می رسد و انسان به کمال حقیقی و سعادت واقعی خود و بالاخره به انسانیت اصیل خود خواهد رسید. ازنظر قرآن این مطلب مسلّم است که در نهایت، حکومت و عاقبت از آن متقین است.

علامه در تفسیر المیزان می گوید: «کاوش عمیق در احوال کائنات نشان می دهد که انسان نیز به عنوان جزئی از کائنات در آینده به غایت و کمال خود خواهد رسید». (5) آنچه در قرآن آمده است که استقرار اسلام در جهان امری شدنی است، تعبیر دیگری است از این مطلب که انسان به کمال تام خود خواهد رسید. قرآن آنجا که می گوید: «فرضاً شما از این دین برگردید، خدا قوم دیگر را به جای شما برای ابلاغ این دین به بشریت و مستقر ساختن این دین خواهد آورد». (6) و همچنین آیه کریمه که می فرماید: «خداوند به کسانی از شما که ایمان آورده و کارهای شایسته انجام داده اند وعده می دهد که قطعاً آنان را حکمران روی زمین خواهد کرد، همان گونه که به پیشینیان آنها خلافت روی زمین را بخشید و دین و آیینی را که برای آنان پسندیده، پابرجا و ریشه دار خواهد ساخت و ترس ایشان را به امنیت و آرامش مبدّل می کند، آن چنان که تنها مرا می پرستند و چیزی را شریک من نخواهند ساخت. و کسانی که پس ازآن کافر شوند، آنها فاسقان اند». (7) و همچنین آنجا که می فرماید: {أَنَّ الْأرْضَ یرِثُها عِبادِی
الصَّالِحُونَ}. (8) در حقیقت می خواهد ضرورت خلقت و پایان کار انسان را بیان نماید.

استاد مطهری همچنین تحت عنوان «دین حق در نهایت امر پیروز است» می گوید:

نوع انسان به حکم فطرتی که در او ودیعه نهاده شده است طالب کمال و سعادت حقیقی خود یعنی استیلا بر عالی ترین مراتب زندگی مادی و معنوی به صورت اجتماعی هست و روزی به آن خواهد رسید. اسلام که دین توحید است برنامه چنین سعادتی است. انحرافاتی که در طی پیمودن این راه طولانی نصیب انسان می گردد نباید به حساب بطلان فطرت انسانی و مرگ آن گذاشته شود. همواره حاکم اصلی بر انسان همان حکم فطرت است و بس؛ انحرافات و اشتباهات از نوع خطای در تطبیق است. روزی انسان به غایت و کمالی که به حکم فطرت بی قرارِ کمال جوی خود آن را جستجو می کند، خواهد رسید. آیات سوره روم از آیه 30 که با جمله: {فَأَقِمْ وَجْهَکَ لِلدِّینِ حَنِیفاً فِطْرَتَ اللَّهِ الَّتِی فَطَرَ النَّاسَ عَلَیها} آغاز می شود و با جمله {لَعَلَّهُمْ یرْجِعُونَ} پایان می یابد، همین معنی را می رساند که حکم فطرت درنهایت امر تخلف ناپذیر است و انسان پس از یک سلسله چپ و راست رفتن ها و تجربه ها راه خویش را می یابد و آن را رها نمی کند. به سخن آن عده نباید گوش فرا داد که اسلام را همانند یک مرحله از فرهنگ بشری که رسالت خود را انجام داده و به تاریخ تعلق دارد می نگرند. اسلام، به آن معنی که ما می شناسیم و بحث می کنیم، عبارت است از انسان در کمال نهایی خودش که به ضرورت ناموس خلقت روزی به آن خواهد رسید. (9)




1- . تاریخ اندیشه های سیاسی در غرب، ص48.
2- . همان، ص42.
3- . قیام و انقلاب مهدی، ص60.
4- . همان، ص61.
5- . ترجمه المیزان، ج4، ص106.
6- . (مَنْ یرْتَدَّ مِنْکُمْ عَنْ دِینِهِ فَسَوْفَ یأْتِی اللَّهُ بِقَوْمٍ یحِبُّهُمْ وَ یحِبُّونَهُ(؛( مائده(5)، 54).
7- . (وَعَدَ اللَّهُ الَّذِینَ آمَنُوا مِنْکُمْ وَ عَمِلُوا الصَّالِحاتِ لَیسْتَخْلِفَنَّهُمْ فِی الْأَرْضِ کَمَا اسْتَخْلَفَ الَّذِینَ مِنْ قَبْلِهِمْ وَ لَیمَکِّنَنَّ لَهُمْ دِینَهُمُ الَّذِی ارْتَضی لَهُمْ وَ لَیبَدِّلَنَّهُمْ مِنْ بَعْدِ خَوْفِهِمْ أَمْناً یعْبُدُونَنِی لا یشْرِکُونَ بِی شَیئاً(؛( نور(24)، 55).
8- . «همانا بندگان صالح و شایسته من وارث زمین خواهند شد»؛( انبیاء(21)، 105).
9- . مجموعه آثارمطهری، ج 2، ص362.
تاریخ و ساعت انتشار :
۰۹:۳۹:۰۳ ~~~ ۱۴۰۰/۰۳/۰۱
دسته بندی :
مفاهیم وکلیات
با مهدی

بنر های حاشیه پست

اظهار نظر در مورد جامعه ایده آل .::. پرتال تخصصی تبیان مهدویت

*
*
دانلود مستقیم