تفسیر لیل و نهار چیست؟

محمّد بن مسلم از امام باقرعلیه السلام در مورد آیه شریفه «وَالَّیلِ إِذَا یغْشَی * وَالنَّهارِ إِذَا تَجَلَّی (1) پرسید، آن حضرت فرمود:
«اللَّیلُ فِی هَذَا الْمَوْضِعِ الثَّانِی غَشَّ أَمِیرَ الْمُؤْمِنِینَ علیه السلام فِی دَوْلَتِهِ الَّتِی جَرَتْ لَهُ عَلَیهِ وَأُمِرَ أَمِیرُ الْمُؤْمِنِینَ علیه السلام أَنْ یصْبِرَ فِی دَوْلَتِهِمْ حَتَّی تَنْقَضِی.
قَالَ: وَالنَّهارِ إِذا تَجَلَّی؟
قَالَ: النَّهَارُ هُوَ الْقَائِمُ مِنَّا أَهْلَ الْبَیتِ علیه السلام إِذَا قَامَ غَلَبَ دَوْلَهَ الْبَاطِلِ وَالْقُرْآنُ ضَرَبَ فِیهِ الْأَمْثَالَ لِلنَّاسِ…
«اللَّیلُ فِی هَذَا الْمَوْضِعِ الثَّانِی غَشَّ أَمِیرَ الْمُؤْمِنِینَ علیه السلام فِی دَوْلَتِهِ الَّتِی جَرَتْ لَهُ عَلَیهِ وَأُمِرَ أَمِیرُ الْمُؤْمِنِینَ علیه السلام أَنْ یصْبِرَ فِی دَوْلَتِهِمْ حَتَّی تَنْقَضِی.
قَالَ: وَالنَّهارِ إِذا تَجَلَّی؟
قَالَ: النَّهَارُ هُوَ الْقَائِمُ مِنَّا أَهْلَ الْبَیتِ علیه السلام إِذَا قَامَ غَلَبَ دَوْلَهَ الْبَاطِلِ وَالْقُرْآنُ ضَرَبَ فِیهِ الْأَمْثَالَ لِلنَّاسِ…
محمّد بن مسلم از امام باقرعلیه السلام در مورد آیه شریفه «وَالَّیلِ إِذَا یغْشَی * وَالنَّهارِ إِذَا تَجَلَّی (1) پرسید، آن حضرت فرمود:
«اللَّیلُ فِی هَذَا الْمَوْضِعِ الثَّانِی غَشَّ أَمِیرَ الْمُؤْمِنِینَ علیه السلام فِی دَوْلَتِهِ الَّتِی جَرَتْ لَهُ عَلَیهِ وَأُمِرَ أَمِیرُ الْمُؤْمِنِینَ علیه السلام أَنْ یصْبِرَ فِی دَوْلَتِهِمْ حَتَّی تَنْقَضِی.
قَالَ: وَالنَّهارِ إِذا تَجَلَّی؟
قَالَ: النَّهَارُ هُوَ الْقَائِمُ مِنَّا أَهْلَ الْبَیتِ علیه السلام إِذَا قَامَ غَلَبَ دَوْلَهَ الْبَاطِلِ وَالْقُرْآنُ ضَرَبَ فِیهِ الْأَمْثَالَ لِلنَّاسِ وَخَاطَبَ نَبِیهُ صلی الله علیه وآله بِهِ وَنَحْنُ [نَعْلَمُهُ] فَلَیسَ یعْلَمُهُ غَیرُنَا»؛(2)
«منظور از لیل در این مورد دوم امیرالمؤمنین علیه السلام است که در دولت ظالمان بر او گذشت که نور او خاموش گشت و آن حضرت مأمور شد که صبر کند تا زمانش بگذرد.
سؤال کرد: والنّهار اذا تجلّی یعنی چه؟
فرمود: نهار همان قائم از ما اهل بیت است، آن گاه که قیام کند، بر دولت باطل غالب می شود.
خداوند در قرآن برای مردم ضرب المثل آورد و پیامبرش را و ما را به آن خطاب فرموده و غیر از ما کسی آن را نمی داند».
ص:21
1- 12. سوره لیل، آیه 1 و 2.
2- 13. بحارالانوار، ج 51، ص 49 / تفسیر قمی، ج 2، ص 420 که در این کتاب به جای الثانی، فلان، آمده است.
«اللَّیلُ فِی هَذَا الْمَوْضِعِ الثَّانِی غَشَّ أَمِیرَ الْمُؤْمِنِینَ علیه السلام فِی دَوْلَتِهِ الَّتِی جَرَتْ لَهُ عَلَیهِ وَأُمِرَ أَمِیرُ الْمُؤْمِنِینَ علیه السلام أَنْ یصْبِرَ فِی دَوْلَتِهِمْ حَتَّی تَنْقَضِی.
قَالَ: وَالنَّهارِ إِذا تَجَلَّی؟
قَالَ: النَّهَارُ هُوَ الْقَائِمُ مِنَّا أَهْلَ الْبَیتِ علیه السلام إِذَا قَامَ غَلَبَ دَوْلَهَ الْبَاطِلِ وَالْقُرْآنُ ضَرَبَ فِیهِ الْأَمْثَالَ لِلنَّاسِ وَخَاطَبَ نَبِیهُ صلی الله علیه وآله بِهِ وَنَحْنُ [نَعْلَمُهُ] فَلَیسَ یعْلَمُهُ غَیرُنَا»؛(2)
«منظور از لیل در این مورد دوم امیرالمؤمنین علیه السلام است که در دولت ظالمان بر او گذشت که نور او خاموش گشت و آن حضرت مأمور شد که صبر کند تا زمانش بگذرد.
سؤال کرد: والنّهار اذا تجلّی یعنی چه؟
فرمود: نهار همان قائم از ما اهل بیت است، آن گاه که قیام کند، بر دولت باطل غالب می شود.
خداوند در قرآن برای مردم ضرب المثل آورد و پیامبرش را و ما را به آن خطاب فرموده و غیر از ما کسی آن را نمی داند».
ص:21
1- 12. سوره لیل، آیه 1 و 2.
2- 13. بحارالانوار، ج 51، ص 49 / تفسیر قمی، ج 2، ص 420 که در این کتاب به جای الثانی، فلان، آمده است.