0%
پنجشنبه ، ۰۹ فروردین ۱۴۰۳

پرتال تخصصی تبیان مهدویت

تبیان مهدویت ، بزرگترین پایگاه اینترنتی مهدویت

بشارت امیرمؤمنان ‏(علیه السلام) به مسجد جمكران

بشارت امیرمؤمنان ‏(علیه السلام) به مسجد جمكران
مطابق نقل خلاصة البلدان از كتاب مونس الحزین شیخ صدوق، امیر مؤمنان(علیه السلام) از مسجد مقدّس جمكران سخن گفته است. محمّد بن محمّد بن هاشم حسینی رضوی قمی، به تقاضای مولی محمّد صالح قمّی، به سال ۱۱۷۹ هجری، در باره‏ فضیلت شهر قم و تاریخچه‏ تأسیس مسجد مقدّس جمكران، كتاب ارزش‏مندی تألیف و آن را خلاصة البلدان نام نهاده است. شیخ آقا بزرگ تهرانی، این كتاب را مشاهده كرده و…
مطابق نقل خلاصة البلدان از كتاب مونس الحزین شیخ صدوق، امیر مؤمنان(علیه السلام) از مسجد مقدّس جمكران سخن گفته است.

محمّد بن محمّد بن هاشم حسینی رضوی قمی، به تقاضای مولی محمّد صالح قمّی، به سال 1179 هجری، در باره‏ فضیلت شهر قم و تاریخچه‏ تأسیس مسجد مقدّس جمكران، كتاب ارزش‏مندی تألیف و آن را خلاصة البلدان نام نهاده است.

شیخ آقا بزرگ تهرانی، این كتاب را مشاهده كرده و گزارش آن را در الذریعه آورده است.1

مرحوم كاتوزیان، این كتاب را در اختیار داشته، فرازهایی از این كتاب را در كتاب أنوار المشعشعین آورده است.

وی، در این رابطه، حدیثی از امیر مؤمنان علیه السلام آورده، كه فرازهایی از آن را در این جا می‏آوریم و علاقه‏مندان به تفصیل بیش‏تر را به كتاب انوار المشعشعین رهنمون می‏شویم. او می‏گوید:

در كتاب خلاصة البدان از كتاب مونس الحزین - از تصنیفات شیخ صدوق - با سند صحیح و معتبر، از امیرمؤمنان علیه السلام روایت كرده كه خطاب به حذیفه فرمود: «ای پسر یمانی! در اوّل ظهور، خروج نماید قائم آل محمّد علیه السلام از شهری كه آن را قم گویند2 و مردم را دعوت به حق می‏كند، همه‏ خلائق از شرق و غرب، به آن شهر روی آورند و اسلام، تازه شود ... .

ای پسر یمانی! این زمین، مقدّس است، از همه‏ی لوث‏ها، پاك است ... عمارت آن، هفت فرسنگ در هشت فرسنگ باشد. رایت وی بر این كوه سفید بزنند، به نزد دهی كهن، كه در جنب مسجد است، و قصری كهن - كه قصر مجوس است - و آن را "جمكران" خوانند. از زیر یك مناره‏ آن مسجد بیرون آید، نزدیك آن جا كه آتش‏خانه‏ گبران بوده ... .»3

از این حدیث شریف، استفاده می‏شود به طوری كه مسجد سهله در دوران ظهور حضرت بقیّةاللَّه أرواحنا فداه، پایگاه آن حضرت خواهد بود، مسجد مقدّس جمكران نیز در عصر ظهور، جایگاه خاصّی دارد و پایگاه دیگری برای آن حضرت است.

مرحوم كاتوزیان، پس از نقل متن كامل حدیث، به شرح و تفسیر آن پرداخته، در باره‏ كوه سفید و قصر مجوس و دیگر تعبیرهایی كه در حدیث شریف آمده و ما به جهت اختصار نیاوردیم، به تفصیل، سخن گفته است.4

ای پسر یمانی! این زمین، مقدّس است، از همه‏ی لوث‏ها، پاك است ... عمارت آن، هفت فرسنگ در هشت فرسنگ باشد. رایت وی بر این كوه سفید بزنند، به نزد دهی كهن، كه در جنب مسجد است، و قصری كهن - كه قصر مجوس است - و آن را "جمكران" خوانند. از زیر یك مناره‏ آن مسجد بیرون آید، نزدیك آن جا كه آتش‏خانه‏ گبران بوده ... .»

خوانندگان گرامی، توجّه دارند كه احادیث ملاحم، چندان نیازی به تحقیق در سند ندارند؛ زیرا، جز معصومان (علیهم السلام) كه با سرچشمه‏ وحی مربوط بودند، شخص دیگری نمی‏توانست خبری بگوید كه صدها سال بعد تحقّق پیدا كند.

روزی كه امیرمؤمنان (علیه السلام) به حذیفه از مسجد جمكران خبر می‏داد، در سرزمین حجاز و عراق، كمتر كسی نام قم را شنیده بود، لذا می‏بینیم كه در احادیث فراوانی، به هنگام بحث از قم، به "در نزدیكی ری" تعبیر شده تا به این وسیله، موقعیّت جغرافیایی شهر قم، برای اصحاب ائمّه(علیهم السلام) روشن گردد.

از این رهگذر، احتمال نمی‏رود كه احدی از مردم حجاز، نام جمكران را به عنوان یكی از دهات قم شنیده باشد.

نكات ریزی كه در مورد قصر مجوس و آتش‏خانه‏ گبران آمده، مطلبی نبود كه در حجاز و عراق، كسی از آن آگاه باشد.

به هنگام صدور این حدیث از مولای متّقیان(‏علیه السلام)، كسی نمی‏توانست پیش‏بینی كند كه در كنار دهِ جمكران، در آینده، مسجدی ساخته خواهد شد و با حضرت بقیّةاللَّه (عج) - كه آن روز متولّد نشده بود - ارتباط خواهد داشت.

هنگامی كه شیخ صدوق، این حدیث را در كتاب مونس الحزین درج می‏كرد، بدون تردید، این مسجد، مناره نداشت.

هنگامی كه صاحب خلاصة البلدان، در قرن دوازدهم، این حدیث را از مونس الحزین نقل می‏كرد، باز هم مسجد مقدّس جمكران، مناره‏ای نداشت؛ زیرا، برای نخستین بار، در سال 1318 هجری، یك مناره در زاویه‏ جنوب شرقی مسجد ساخته شد. 5

هنگامی كه مرحوم كاتوزیان، این حدیث را در كتاب أنوار المشعشعین می‏نوشت، مسجد جمكران، فقط یك مناره داشت و تا چند سال پیش نیز به همین منوال بود، ولی در این حدیث آمده است كه «از زیر یك مناره‏ آن، مسجد، بیرون آید.» 6

این تعبیر، صریح است در این كه به هنگام ظهور حضرت بقیّةاللَّه، ارواحنا فداه، مسجد مقدّس جمكران، بیش از یك مناره خواهد داشت، در حالی كه به هنگام چاپ كتاب ( 1327 هجری) مسجد، فقط یك مناره داشت.





پاورقی

1) الذّریعة، ج 7، ص 216.

2) تردیدی نیست كه قیام نخستین حضرت بقیةاللَّه، أرواحنا فداه، از مكّه‏ی معظّمه و كنار خانه‏ی خدا است. این حدیث و احادیث مشابه، به حركت‏های بعدی آن كعبه‏ی مقصود، نظر دارد.

3) انوار المشعشعین، ج 1، ص 453.

4) انوار المشعشعین، ج 1، ص 454 - 458.

5) گنجینه‏ی آثار قم، ج 2، ص 672.

6) أنوار المشعشعین، ج 1، ص 454.
تاریخ و ساعت انتشار :
۲۲:۱۹:۴۹ ~~~ ۱۳۹۹/۱۱/۰۸
دسته بندی :
مسجد جمکران
با مهدی

بنر های حاشیه پست

اظهار نظر در مورد بشارت امیرمؤمنان ‏(علیه السلام) به مسجد جمكران .::. پرتال تخصصی تبیان مهدویت

*
*
دانلود مستقیم