شباهت اول: خداوند آدم را خليفه خود در تمام زمين قرار داد و او را وارث آن ساخت و فرمود: «اني جاعل في الارْض خليفه»(185)؛ همانا من در زمين جانشينى قرار مى‌دهم. و خداوند حضرت حجت‌عليه السلام را نيز وارث زمين و خليفه خود در زمين قرار خواهد داد، چنان‌كه امام صادق عليه السلام در تفسير آيه: «وعد الله الذين آمنوا منْكمْ وعملوا الصالحات ليسْتخْلفنهمْ في الارْض»(186)؛ خداوند به كسانى از شما كه ايمان آورده‌اند و كارهاى شايسته انجام داده‌اند، وعده داده كه آنان را در زمين خلافت بخشد. فرمود: «او قايم و اصحابش مى‌باشند».
شباهت دوم: پيامبر صلى الله عليه و آله فرمود: «آدم‌عليه السلام آن‌قدر بر فراق بهشت گريست تا اينكه اشك از دو گونه‌اش مانند آبراه جارى شد».(187)
حضرت قايم‌عليه السلام نيز - مانند آدم - گريه بسيار دارد، چنان‌كه در زيارت ناحيه از آن حضرت است كه - خطاب به جدش حسين عليه السلام - مى‌گويد: «شب و روز برايت ندبه مى‌كنم و به جاى اشك بر تو خون مى‌گريم».
شباهت سوم: خداوند تمام اسم‌ها را به آدم تعليم فرمود.(188) و اما قايم - عجل الله فرجه الشريف -؛ خداوند آنچه به آدم آموخت به او نيز آموخته و اضافه بر آن هم مطالب ديگرى آموخته است، چه اينكه آدم‌عليه السلام بيست و پنج حرف از اسم اعظم را آموخته بود - چنان‌كه در حديث آمده - و پيامبر اكرم‌صلى الله عليه و آله هفتاد و دو حرف از آن را آموخت، و تمام امورى كه خداوند متعال به پيامبرش داده، به اوصياى آن حضرت نيز داده شده است.
شباهت چهارم: آدم‌عليه السلام زمين را پس از آنكه جنيان با كفر و طغيانشان ميرانده بودند با عبادت خدا زنده كرد. قايم‌عليه السلام نيز زمين را با دين خدا و عبادت و عدالت و برپايى حدودش زنده خواهد كرد، بعد از مردن آن به كفر و معصيت اهل زمين. چنان‌كه امام باقر عليه السلام درباره آيه: «يحْيي الارْض بعْد موْتها»(189)؛ زمين را پس از مرگ آن زنده مى‌سازد. فرمود: «خداوند - عزوجل - به وسيله قايم‌عليه السلام زمين را بعد از مرگش زنده گرداند و منظور از مرگ آن، كفر اهل آن مى‌باشد كه كافر در حقيقت مرده است».(190) با اين همه تا چند، آدم و قايم را با هم مقايسه كنم، در حالى كه آدم به خاطر قايم خلق شد.