عنوانى است براى عموم فرقه هايى كه به نص روشن ، على بن ابى طالب ( ع ) را جانشين پيغمبر اسلام ( ص ) مى دانند ومعتقدند كه امامت در فرزندان على ( ع ) باقى است ودنيا هرگز از امام خالى نيست ومنتظرند كه يكى از علويان در آخر الزمان ظهوركند ودنيا را پر از عدل وداد نمايد . در مقابل آنان ، اهل سنت هستند .
اماميه در مقاطع مختلف تاريخ به فرقه هاى متعدد منشعب شده اند : فرقه اى امامت را پس از امام حسين ( ع ) به محمد حنفيه ختم مى دانند واو را امام مهدى مى خوانند و آنان كيسانيه اند . فرقه اى پس از امام على بن الحسين ( ع ) ، به امامت زيد ، فرزند آن حضرت قايلند و آن ها را زيديه گويند .
گروهى امام پس از حضرت جعفر بن محمد ( ع ) را ، اسماعيل فرزند آن حضرت مى دانند ، وآن ها را اسماعيليه مى شناسند . جمعى امام موسى بن جعفر ( ع ) را آخرين امام مى دانند و آنان واقفه اند . اماميه اثنى عشريه ، شيعه جعفرى مذهب كه از على بن ابى طالب ( ع ) تا حضرت مهدى فرزند امام حسن عسكرى را امام واجب الطاعه مى دانند ، اكثريت اماميه را تشكيل مى دهند .
اين گروه تنها گروهى بودند كه بر صفحه تاريخ تشيع باقى ماند واين نشانگر آن است كه اقدامات صورت گرفته و مقدماتى براى غيبت ، به اندازه اى حساب شده بود كه توانست شيعه را ازگرفتارى هاى شك وترديد پس از رحلت امام عسكرى ( ع ) نجات دهد .
نمايندگان ويژه حضرت با حركت هاى سنجيده و رهبريت مدبرانه خود ، اوضاع نابسامان اجتماع شيعه را سامان بخشيده ومردم را از سرگردانى نجات دادند واختلافات وانشعابات را به تدريج از بين بردند . شيخ مفيد تاييد مي كند كه از آن فرقه هاى چهارده گانه ، تنها اماميه باقى مانده است . به نوشته وى اين گروه ، بزرگترين فرقه شيعه از نظر جمعيت ، علماء ، متكلمان ، نظار ، صالحان ، عابدان ، فقيهان ، محدثان ، اديبان و شاعران هستند . آنان ابروى شيعه اماميه ، سرپرستان اجتماع و در دين ، مورد اعتماد شيعيان مى باشند ( 1 )
1 . الفصول المختاره ، ص 261 حيات مركزى سياسى اماما ن شيعه ج 2 ، ص 220